Mae rhieni'n addysgu ac yn tywys eu plant hyd eithaf eu gallu. Weithiau, pan fydd y sefyllfa'n eu llethu neu pan fyddant yn teimlo'n ddryslyd, maent yn troi at reddf neu'n defnyddio "doethineb gwerin", maent yn defnyddio'r hyn y maent yn credu sy'n gywir neu fod eu rhieni eu hunain wedi'u dysgu pan oeddent yn ifanc.
Fodd bynnag, gall rhywfaint o gyngor gan rieni i blant gael effaith ddinistriol ar feddwl y plentyn ac, yn lle rhyddhau ei lawn botensial, mae'n ei gyfyngu. Gall llais y rhieni, mewn gwirionedd, ddod yn llais mewnol sy'n cyd-fynd â ni trwy gydol ein bywyd.
Nid oes amheuaeth bod mwyafrif llethol y rhieni eisiau i'w plant fod yn llwyddiannus mewn bywyd, felly maen nhw'n ceisio cyfleu agweddau a ffyrdd o wneud pethau sy'n eu helpu i gyflawni'r nodau hynny. Ond nid yw bod yn llwyddiannus yn warant o hapusrwydd na lles emosiynol. Felly, gallai llawer o gyngor rhiant-plentyn sydd wedi'i drosglwyddo o un genhedlaeth i'r llall droi yn gredoau gwrthgynhyrchiol a chyfyngol.
Cyngor rhieni i'w plant y byddai'n well aralleirio
Awgrym 1. Meddyliwch ymlaen. Canolbwyntiwch ar y wobr.
Beth ddylen ni ddweud wrtho yn lle? Canolbwyntiwch ar y presennol ac yn awr.
Bydd meddwl sy'n canolbwyntio'n gyson ar y dyfodol - yn gyntaf i gael graddau da, yna i gofrestru mewn prifysgol dda, ac yn olaf i ddod o hyd i swydd addas - yn fwy tueddol o gael mwy o straen a phryder. Er bod sawl un mathau o straen a gall dos o eustress weithredu fel asiant ysgogol, mae straen cronig a gynhelir dros amser yn niweidio ein swyddogaethau iechyd a gwybyddol, gan effeithio ar ein perfformiad. Felly, mae dysgu plant i ganolbwyntio ar y dyfodol a'r hyn y gallant ei gyflawni yn ddedfryd gydol oes o straen.
Mewn gwirionedd, mae canolbwyntio'n llwyr ar y nod yn golygu byw gyda bleindiau. Mae edrych ymlaen yn ein rhwystro rhag gweld y cyfleoedd o'n cwmpas ac, yn anad dim, yn lleihau ein gallu i fwynhau'r presennol ac yn awr. Felly, gallai plant fod yn llawer hapusach pe baem yn gadael iddynt wneud yr hyn sy'n ddigymell iddynt: canolbwyntio ar y presennol a gwneud y gorau ohono. Y neges y mae angen iddynt ei deall yw nad oes raid iddynt forgeisio eu hapusrwydd heddiw ar gyfer nod yn y dyfodol.
Awgrym 2. Mae straen yn anochel. Daliwch ati.
Beth ddylen ni ddweud wrtho yn lle? Dysgu ymlacio.
Gwneir diagnosis o anhwylderau pryder yn ifanc oherwydd bod plant yn teimlo pwysau aruthrol i gyflawni disgwyliadau eu rhieni a'u cymdeithas yn gyffredinol. Nid oes amheuaeth bod bywyd yn dod â dos o densiwn ac mae'n bwysig bod plant yn datblygu'n ddigonol goddefgarwch straen mae hynny'n caniatáu iddynt ddelio â sefyllfaoedd anodd, ond nid y neges y mae'n rhaid i ni eu hanfon atynt yw eu bod yn gwthio'u hunain i'r eithaf ond eu bod yn dysgu ymlacio cyn cyrraedd y pwynt torri.
Nid yw'n fanteisiol byw mewn cyflwr o orlwytho cyson, gydag amserlenni prysur sy'n ei gwneud yn ofynnol i fwyta symbylyddion allu cynnal rhythm goruwchddynol tra yn y nos defnyddir tawelyddion i allu cwympo i gysgu. Yn wir, nid yw'n gyd-ddigwyddiad bod astudiaeth a gynhaliwyd ym Mhrifysgol Helsinki wedi datgelu bod plant y mae eu rhieni'n dioddef ohonynt syndrom burnout maent yn fwy tebygol o ddioddef chwalfa yn yr ysgol. Ac mae perffeithiaeth a straen hefyd yn cael eu trosglwyddo. Felly, yr anrheg orau y gall rhieni ei rhoi i'w plant yw eu dysgu technegau ymlacio i blant sy'n caniatáu iddynt osgoi straen diangen.
Awgrym 3. Cynyddu eich cryfderau. Ceisiwch beidio â gwneud camgymeriadau.
Beth ddylen ni ddweud wrtho yn lle? Gwneud camgymeriadau a dysgu methu.
Mae rhieni, fel y mwyafrif o bobl, yn tueddu i atodi labeli. Felly, nid yw'n syndod eu bod yn gorliwio galluoedd penodol eu plant wrth wanhau eraill. Os ydyn nhw'n sylwi bod eu plentyn yn arbennig o ddawnus mewn mathemateg neu mewn camp, byddan nhw'n ei annog i fynd ar drywydd hyn. Ar yr olwg gyntaf, nid oes unrhyw beth o'i le â hynny. Fodd bynnag, mae'r agwedd hon yn hyrwyddo'r "meddylfryd sefydlog" fel y'i gelwir, fel bod plant yn llai tebygol o archwilio a darganfod pethau newydd.
Pan fydd plentyn yn derbyn canmoliaeth am fod yn athletaidd neu'n dda mewn mathemateg, bydd yn llai tebygol o ddod allan ohono parth cysur ac, er enghraifft, yn cael eich ysbrydoli i ysgrifennu cerdd neu gymryd rhan mewn drama. Mae'r plant hyn hefyd yn fwy rhwystredig pan aiff rhywbeth o'i le ac maent yn llai tebygol o geisio heriau newydd oherwydd mae'n well ganddynt gadw at yr hyn y maent yn ei wybod, yr hyn y maent yn “dda amdano”.
Dyna pam ei bod yn bwysig i blant ddysgu wynebu heriau newydd, gwneud camgymeriadau, ymdrechu i ddatblygu sgiliau newydd ac, wrth gwrs, methu. Mae seicolegwyr ym Mhrifysgol Illinois wedi darganfod y bydd plant yn dangos agwedd fwy optimistaidd a hyd yn oed yn frwdfrydig tuag at heriau os ydyn nhw'n gwybod bod angen iddyn nhw roi ychydig mwy o ymdrech i mewn neu roi cynnig arall arni. Yn ogystal, byddant yn llai tebygol o deimlo'n ddrwg amdanynt eu hunain pan na fydd rhywbeth yn mynd yn unol â'r cynllun.
Awgrym 4. Peidiwch â bod yn garedig â chi'ch hun.
Beth ddylen ni ddweud wrtho yn lle? Trin eich hun gyda thosturi.
Y mwyafrif o bobl yw eu beirniaid a'u beirniaid gwaethaf eu hunain. Er bod hunanfeirniadaeth yn dda ar gyfer tyfu a dysgu o'n camgymeriadau, pan fydd yn ormodol gall fynd yn barlysu, gan ein plymio i gylch o anfodlonrwydd, scolding a gresynu wrth feddwl yn y pen draw nad ydym yn ddigon da neu'n werth dim.
Yn anffodus, mae llawer o rieni o'r farn mai'r ffordd orau i addysgu eu plant yw eu gwneud yn Spartans. Felly maen nhw'n y pen draw yn rhy feirniadol ac yn eu dysgu i drin eu hunain yn hallt. Ond gall hunan-feirniadaeth ormodol droi’n hunan-sabotage, gan danseilio ein hunan-barch a chynhyrchu ofn dwfn o fethu.
Yn lle, cyngor da gan rieni i blant yw dysgu trin ein gilydd gyda thosturi, nad yw'n golygu teimlo'n flin drosoch chi'ch hun neu gau eich llygaid am y pethau rydyn ni'n eu gwneud yn anghywir, ond dim ond trin ein hunain fel y byddem ni'n trin ffrind ar adegau o methiant neu boen. Mae'n golygu gallu caru ein hunain hyd yn oed pan fyddwn yn gwneud camgymeriad, dod o hyd i le cynnes a chyffyrddus ynom i deimlo ein bod yn cael ein hamddiffyn ynddo.
Awgrym 5. Peidiwch â dangos eich teimladau. Mae crio ar gyfer y gwan.
Beth ddylen ni ddweud wrtho yn lle? Dysgwch reoli eich teimladau.
Nid yw bywyd yn deg. Mae'r rhan fwyaf o rieni yn gwybod hyn, ac oherwydd yr ymdeimlad cryf hwnnw o amddiffyniad, maent yn ofni y bydd eraill yn niweidio eu plant. Mae'n ofn dealladwy, ond ni fydd eu dysgu i guddio eu hemosiynau yn eu hamddiffyn. I'r gwrthwyneb. Mae emosiynau fel tristwch yn gweithredu fel atodiad cymdeithasol trwy annog eraill i ddod yn agosach i gynnig help a chefnogaeth.
Mae gofyn i blant beidio â chrio, i beidio â chael eu siomi gan anrheg nad ydyn nhw'n ei hoffi, neu eu gorfodi i gusanu rhywun maen nhw'n teimlo'n anghyffyrddus ag ef, yn golygu eu datgysylltu'n raddol o'u hemosiynau. Ni fydd hyn yn eu helpu i'w rheoli'n well, ond bydd yn hwyluso proses gronni emosiynol a fydd yn y pen draw yn cynhyrchu anfodlonrwydd dwys ac yn rhoi straen ar berthnasoedd rhyngbersonol.
Yn lle, mae angen i ni ddysgu plant nad yw emosiynau yn elynion ac nad oes unrhyw beth o'i le â theimlo'n drist, yn siomedig, yn rhwystredig neu hyd yn oed yn ddig. Y peth pwysicaf yw dod o hyd i achos yr emosiynau hynny a dysgu eu mynegi'n bendant. Fel hyn y gallwch chi datblygu deallusrwydd emosiynol plant fel eu bod yn dod yn oedolion mwy gwrthsefyll yn wyneb ergydion llym bywyd.
Ffynonellau:
Salmena-Aro, K. et. Al. (2011) Llosgiad gwaith rhieni a llosg ysgol y glasoed: A ydyn nhw'n cael eu rhannu? Cylchgrawn Ewropeaidd Seicoleg Datblygiadol; 8 (2): 215-227.
Dweck, CS, & Leggett, EL (1988) Ymagwedd gymdeithasol-wybyddol tuag at gymhelliant a phersonoliaeth. Adolygiad Seicolegol; 95 (2): 256-273.
Y fynedfa 5 awgrym rhiant-plentyn gwael - mae'n debyg y cawsoch eich rhoi ei gyhoeddi gyntaf yn Cornel Seicoleg.
