“Simudandaula chilichonse”
“Mumamira m’kapu yamadzi”
“Mukukokomeza”
“Mukuziganizira mozama”
N’kutheka kuti nthaŵi zingapo mwamvapo mawu ameneŵa kapena kuwatuluka m’kamwa mwanu. Nthawi zina mawuwa amakhala ndi cholinga chothandizira, kulimbikitsa munthu kuti akhale wamphamvu, koma nthawi zambiri amakhala ndi zotsatira zosiyana chifukwa amabisa mbewu zakulephera kwamalingaliro.
Kusokoneza maganizo kumachitika pamene wina akukana, kunyalanyaza, kapena kukana i malingaliro ndi malingaliro wa munthu. Imatumiza uthenga wakuti zimene mukumvazo n’zosayenera, n’zosayenera, kapenanso siziyenera kuganiziridwa.
Zoona zake n’zakuti tonsefe nthawi zina timakhala opunduka, mwina chifukwa chotanganidwa kwambiri ndi mavuto athu kapena chifukwa chakuti sitidziwa mmene tingachitire ndi maganizo amene ali ndi mphamvu yotipanikiza. Vuto ndilo pamene kulephera kwamaganizo kumakhala kokhazikika pakapita nthawi. Pankhaniyi, ikhoza kukhala mawonekedwe a nkhanza zamaganizo zomwe zikuyenera kudziwidwa kuti zithe msanga.
Mitundu yodziwika kwambiri ya kulephera kwamalingaliro mu maubwenzi
1. Chepetsani kukhudzidwa
Njira yodziwika bwino yosokoneza malingaliro ndiyo kuchepetsa malingaliro, malingaliro, ndi nkhawa za ena. Tikawona wina ali wachisoni, wokhumudwa, wachisoni kapena wodandaula, m'malo moyesera kudziyika tokha kuti timvetsetse zomwe zikumuchitikira komanso momwe akumvera, timangonena kuti: “palibe kanthu”, “musadandaule”, “sindikuwona pamene vuto lili” kapena “mukupanga namondwe mu kapu ya tiyi”.
Mawu ameneŵa amapereka lingaliro lakuti mavuto a winayo si ofunika kwambiri kapena oyenerera kuwalingalira. Nthawi zambiri, mtundu uwu wa invalidation maganizo amakonda kudzionetsera mwa ulesi yosavuta chifukwa n'zosavuta kwambiri kuchepetsa affective limati ena kuposa kuyesetsa maganizo kofunika kudziika m'malo awo. N’zoona kuti munthuyo akhozadi “kumira m’kapu ya tiyi”, koma kuchepetsa mavuto ake sikungamuthandize kuti asasunthike.
2. Kukana mwamalingaliro
Kukanidwa m'maganizo ndi njira ina yofala kwambiri yolepheretsa. Ndipotu, zimachitika kawirikawiri ndi ana. Tikawauza ana zimenezo "amuna samalira", mwachitsanzo, tikulepheretsa malingaliro omwe akulira. Zimachitikanso tikauza munthu "Ukulira ndi zachabechabezi?" kapena “simuyenera kumverera motere”.
Kukanidwa m'malingaliro nthawi zambiri kumachitika chifukwa chakulephera kwathu kuwongolera zomwe timakonda komanso za ena. Ngati sitikhala omasuka ndi zochitika zamaganizo, tidzakhala ndi chizolowezi chokana kukhalapo kwawo. Zowonadi, kuzunzika, kuwawa kapena kuzunzika kwa winayo nthawi zambiri kumabweretsa kusapeza bwino kwa iwo omwe amawona izi, kotero kuti nthawi zambiri sitingathe kuganiza za njira ina yochotsera kumverera kumeneko kupatula kutsutsa malingaliro a winayo.
3. Kuweruza munthu potengera mmene akumvera
Zomverera zilipo. Iwo amangoyankha pazochitika zazikulu. Palibe malingaliro "abwino" kapena "oyipa", koma mawonekedwe osakwanira. Kwa ichi weruzani mayiko okhudzidwa a ena, ndi mawu monga “ndiwe omvera kwambiri”, “usakhale wopusa, suyenera kuchita motero” kapena “ndiwe wofooka kwambiri” ndi imodzi mwa mitundu yoipitsitsa ya kulephera kwamalingaliro.
Mwanjira imeneyi sitithandiza munthu winayo, koma timakonda kukulitsa kusapeza kwawo chifukwa amamva kuti sakuwamvetsetsa kapena kuthandizidwa. M'malo mwake, amaona kuti akuweruzidwa ngakhalenso kudzudzulidwa chifukwa cha mmene akumvera. Tikamayesetsa kudziikira kumbuyo, tingathe kuona kuti ali ndi zifukwa zambiri zodera nkhawa, kukwiya, kumva chisoni kapena kukhumudwa. Kutengeka maganizo sikusonyeza kufooka koma umunthu.
4. Kusintha maganizo
Chimodzi mwa mitundu yobisika kwambiri ya kulephera kwamalingaliro ndikupangitsa munthuyo kukhulupirira kuti sakumva zomwe akukumana nazo. Zimakhala zachilendo pamene maganizo omwe amafotokozedwa amatchulidwa kuti "zoipa" komanso zotsutsana ndi anthu. Mawu ngati "Siunakwiye, wakhumudwa basi" amachotsa kutengeka koyambirira, kutsitsa mphamvu yake.
Ngakhale mawu ngati "koma, musakhale achisoni, dzikwezeni, limbani" amabisa kuyesera kusokoneza, pamene munthuyo akuyesera kusintha zomwe akumva kuti akhale ndi malingaliro ovomerezeka. Zowonadi, pali mikhalidwe yomwe timafunikira kuwongolera malingaliro athu ndikupita patsogolo kuti tigwire ntchito mokhazikika, koma pamene malingaliro atichulukira, kuyesa kuwapondereza mwa kuwaloŵa m'malo ndi ena kumangobweretsa kupsinjika kwakukulu.
5. Kukaniza ufulu womva
Pankhaniyi palibe kuyesa kuchepetsa kutengeka, koma mwachindunji anakana. Mawu akuti "Ulibe ufulu womva choncho" ndizomwe zimatsimikizira mtundu uwu wa kutsimikizika kwamalingaliro chifukwa zimamveketsa bwino kwa munthuyo kuti zomwe amachita sizovomerezeka. Ngakhale mawu ngati "Zikadakhala zoyipa kwambiri", "palibe kanthu" kapena "mukadangodziwa zomwe ndidakumana nazo" iwo akutanthauza kukana kobisika kwambiri kwa kutengekako.
Mfundo yaikulu imene munthuyo amalandira ndi yakuti sayenera kumverera mwanjira inayake chifukwa alibe ufulu, lingaliro lomwe limapereka osati kunyoza komanso kudzikonda ndi kupambana. Lankhulani mosapita m’mbali kuti zimene munthuyo wamva mumtima mwake n’zosathandiza chifukwa munthu wina wasankha mmene angamvere.
Kusavomerezeka kwamalingaliro, m'mitundu yosiyanasiyana, kumatha kupangitsa winayo kudzimva yekha, wosamvetsetseka, wosawoneka komanso wocheperako. Tikamapeputsa, kupeputsa kapena kukana malingaliro a ena, timawonjezera kukula kwawo. Maganizo amenewo nthawi zonse adzapeza njira yodziwonetsera okha ndipo nthawi zambiri amatuluka moipitsitsa, kupyolera mu somatizations kapena kuphulika kwamaganizo.
Kwenikweni, mawu amtunduwu ndi kuyesa kuwongolera munthu kumadera okhudzidwa omwe ndi osavuta kuti tiziwongolera. Vuto ndilokuti nthawi zambiri amayamba kukana chikhalidwe choyambirira, kulepheretsa zomwe munthuyo akumva. Pachifukwa ichi ndikofunikira kuti tiphunzire kukhala omasuka ndi mawu amalingaliro, makamaka omwe timawayika ngati "oyipa".
Izi sizikutanthauza kuti sitiyenera kuyesa kutonthoza ena kapena kuti sitingathenso kunena kalikonse, koma tiyenera kusinkhasinkha tisanalankhule ndi kuchita zimenezo mwa chifundo chakuya, kutsimikizira kuti tikusonkhezeredwa ndi chikhumbo chowona cha kuthandiza winayo. .
Tikamadzimvera chisoni, timasiya kuweruza, kuchepetsa kapena kutsutsa maganizo a ena ndipo, mmalo mowapatsa uphungu wosafunsidwa, timawapatsa phewa laubwenzi ndikungoti: "Ndikuona ukudwala, ndingakuthandize bwanji?"
Pakhomo Mitundu ya 5 yosokoneza malingaliro yomwe imawononga kwambiri idasindikizidwa koyamba mu Pakona ya Psychology.
