"Ychydig o bethau sydd mor fyddar â distawrwydd", ysgrifennodd Mario Benedetti. Mae distawrwydd yn cuddio rhithiau, ofnau, pryderon, dryswch, ymddiswyddiad ... Mae distawrwydd yn trosglwyddo llif o emosiynau. Fodd bynnag, yn aml mae'n well gennym feddwl bod y rhai sy'n cadw'n dawel yn cytuno. Rydym yn drysu distawrwydd gyda chydsyniad ac yn syrthio i "wallgofrwydd tawelwch".
Beth yw cuddni tawelwch?
Mae diffygion yn gasgliadau annilys o realiti a ddefnyddiwn i gyfiawnhau ein safle. Dadleuon yw'r rhain yn gyffredinol nad ydynt yn gysylltiedig â'r syniadau a gyflwynir, ond rydym yn troi atynt i orfodi ein rhyng-gysylltydd i dderbyn dilysrwydd traethawd ymchwil anghyson.
Mae rhai diffygion yn trin y ffeithiau, mae eraill yn manteisio ar yr agwedd ieithyddol ac yn troi at amwysedd, annealladwyedd y datganiadau neu'r diffyg ystyr y tu ôl i'r syniadau er mwyn drysu.
Mae cuddni tawelwch yn seiliedig ar y syniad bod "pwy bynnag sy'n dawel, yn cydsynio". Mae'r rhai sy'n troi at y camwedd hwn yn dadlau nad yw'r person nad yw'n dadlau o'i blaid, yn amddiffyn ei hun neu nad yw'n ymyrryd, yn cytuno â'r syniadau a gyflwynir neu â chyflwr pethau.
Mewn gwirionedd, mae'n fath o dadl ad ignorantiam gan y tybir bod distawrwydd a thawelwch yn brawf o gonsensws. Er enghraifft, gall rhywun feddwl bod rhywun nad yw'n siarad yn erbyn arfau o blaid ei ddefnyddio.
Yn amlwg, nid yw hynny'n wir. Nid yw distawrwydd bob amser yn gyfystyr â chydsyniad. Mae'r gweddill yn gasgliadau a wnawn yn seiliedig ar yr hyn sy'n fwyaf addas i ni. Mae meddwl bod distawrwydd bob amser yn golygu cydsyniad yn awgrymu anwybyddu'r cyd-destun a'r arwyddion y gall distawrwydd fod yn ganlyniad ofn neu ymddiswyddiad.
Sigephobia, cymdeithas sy'n ofni distawrwydd
Yn 1997, dywedodd yr athronydd Raimon Panikkar fod sigephobia yn un o afiechydon y ganrif. Roedd yn cyfeirio at ofn distawrwydd. Mewn gwirionedd, nid yw llawer o bobl yn hollol gyffyrddus â distawrwydd.
Mae bod gyda rhywun, heb ddweud dim, fel arfer yn cynhyrchu "distawrwydd lletchwith". Lawer gwaith mae'r teimlad o anghysur mor fawr nes ei fod yn cynhyrchu pryder ac yn ein cymell i dorri'r distawrwydd cyn gynted â phosibl trwy gyflwyno unrhyw bwnc sgwrsio, waeth pa mor ddibwys, dim ond i gadw'r sŵn allan. Mewn gwirionedd nid yw'n ffenomen ryfedd os cymerwn i ystyriaeth y ffaith ein bod yn byw mewn cymdeithas lle mae'r ddelwedd a'r gair yn dominyddu, yn aml hyd yn oed dros y ffeithiau.
Mae distawrwydd yn ein dychryn oherwydd mae'n dod â diffygion, ystyron cudd a pheryglon nad ydym yn gwybod sut i'w deall a'u rheoli. Mae distawrwydd yn amwys, yn amwys, yn anuniongyrchol ac yn amwys. Gallwn ddweud llawer o bethau drwyddo, ond ni all yr ystyron ddianc rhag amwysedd. Dyna pam mae'n well gennym ni ddal gafael ar eiriau.
Ofnwn y digymar oherwydd ei fod yn cynhyrchu ansicrwydd. Nid ydym yn gwybod sut i ymateb. Dyma pam ei bod yn haws cymryd llwybrau byr a meddwl bod distawrwydd yn gyfystyr â chydsyniad. Ond mae'r casgliad hwn yn cynnwys tynnu o'r cyd-destun ac osgoi - yn aml at bwrpas - y gall distawrwydd gael ei ysgogi gan ymostyngiad, ofn neu ymddiswyddiad.
Peryglon cadw'n dawel am yr hyn rydyn ni'n ei feddwl neu'n ei deimlo
Mae distawrwydd yn benderfyniad cyfathrebol. Rydyn ni'n penderfynu beth i'w gadw'n dawel a beth i'w ddweud. Rydyn ni'n ymarfer hunan-sensoriaeth pan rydyn ni'n aros yn dawel am bethau a allai brifo eraill neu ni ein hunain. Ond pan orfodir y distawrwydd hwnnw gan eraill, gormes neu sensoriaeth ydyw.
Weithiau rydyn ni'n aros yn dawel oherwydd rydyn ni'n ofni canlyniadau ein geiriau. Mae'n well gennym ni aros yn dawel yn y gobaith o osgoi gwrthdaro. Felly rydyn ni'n gadael i lawer o ymddygiadau ac agweddau sarhaus a all droi yn eirlithriad sy'n ein llusgo ag ef.
Pan na fyddwn yn dweud ein barn neu'n mynegi ein hanghytundeb, rydym yn cyfrannu'n oddefol at barhau'r cyd-destun sy'n ein brifo neu'n ein cythruddo. Trwy arlliw o dawelu ein syniadau a'n hemosiynau, rydym yn bwydo sefyllfaoedd a all fod yn llawer mwy niweidiol na'r broblem gychwynnol yr oeddem am ei hosgoi.
Yn y modd hwn, gallwn ddod yn wystlon o'r hyn yr ydym yn ei gadw'n dawel, p'un ai ar lefel cwpl, teulu, gwaith neu gymdeithas. Yna rydyn ni'n dod i bwynt lle rydyn ni'n cael ein hunain mewn sefyllfa hollol anfoddhaol rydyn ni'n ymddiswyddo ein hunain i'w dioddef trwy ddioddef mewn distawrwydd, neu rydyn ni'n ffrwydro. Yn amlwg, nid oes yr un o'r posibiliadau hyn yn dda i'n rhai ni cydbwysedd meddyliol.
Torri'r distawrwydd
Weithiau mae distawrwydd yn atgyfnerthu'r hyn rydyn ni'n ei gadw'n dawel. Weithiau mae distawrwydd yn dweud mwy na mil o eiriau. Ond weithiau ddim. Nid yw llwyddiant cyfathrebol distawrwydd yn dibynnu nid yn unig arnom ni ond hefyd ar sensitifrwydd ein rhyng-gysylltydd.
Mae distawrwydd yn arf pwerus, ond ychydig sy'n gwybod sut i'w ddefnyddio a'i ddehongli'n gywir, felly mewn cymdeithas sy'n rhoi pwys mawr ar fod yn uniongyrchol, weithiau mae'n well siarad. Gall y gair glirio amheuon a chyfyngu ar ystyr yr hyn sy'n cael ei dawelu.
Wrth gwrs, nid ydym bob amser yn dod o hyd i'r geiriau cywir na'r dadleuon dilys. Nid oes ots. Y peth pwysig yw egluro ein safle neu hyd yn oed ei absenoldeb, pan nad ydym yn siŵr eto o'n sefyllfa. Weithiau gallwn ofyn am amser i fyfyrio. I ddweud ein bod yn anghytuno, neu nad ydym eto wedi ffurfio barn.
Mae'n ymwneud â dod o hyd i ffyrdd i eraill ddeall yn well sut rydyn ni'n teimlo neu beth rydyn ni'n ei feddwl, gan amddiffyn ein un ni hawliau pendant a pheidiwch ag ildio i bobl a allai gamddehongli ein distawrwydd trwy ddweud bod "y rhai sy'n cadw'n dawel yn cytuno".
Ffynonellau:
Garcés, A. & López, a. (2020) Dehongliad Rhesymegol o Tawelwch. Cyfrifiadura y Systemau; 24 (2).
Méndez, B. & Camargo, L. (2011) ¿Quien calla otorga? Funciones del silencio y su relación gyda'r género amrywiol. Cofiant olaf y Máster Universitario de Lenguas y Literaturas Modernas: Universidad de las Islas Baleares.
Pannikkar, R. (1997) El silencio del Bwdha. Cyflwyniad i anffyddiaeth grefyddol. Madrid, Siruela.
Y fynedfa Ffugrwydd tawelwch: meddwl bod y rhai sy'n dawel yn cydsynio ei gyhoeddi gyntaf yn Cornel Seicoleg.
