Samopomoc nie jest nowym gatunkiem. Istnieje od tysiącleci. Jego najdalszego prekursora można prześledzić w starożytnym Egipcie, gdzie istniał określony rodzaj „Sebajt”, co dosłownie oznacza nauki lub instrukcje. Teksty te nie były utrzymane w określonym stylu literackim, ale miały wspólny cel: pouczać poprzez przekazywanie nauk etycznych i obywatelskich, które odzwierciedlały sposób życia prawdą.
Na przykład „Maksymy Ptahhotepa”, napisane między 2375 a 2350 pne, są zbiorem przysłów moralnych, które przybierają formę rad i instrukcji od ojca do syna. Te starożytne egipskie teksty oferowały medytacje, aforyzmy i maksymy, które ukierunkowywały ludzi na najlepszy sposób życia.
Od tego czasu minęło sporo czasu, ale zainteresowanie tego typu treściami nie zmalało, wręcz przeciwnie. Obecnie prawie połowa bestsellerów Amazona to książki z zakresu psychologii lub samopomocy. Wśród najlepiej sprzedających się książek o psychologii są takie, które są już uważane za klasyki gatunku, takie jak „Potęga teraźniejszości","Człowiek w poszukiwaniu sensu"Lub"Mnich, który sprzedał swoje Ferrari".
Jakie problemy można rozwiązać dzięki samopomocy?
Samopomoc ma na celu aktywację naszych zasobów leczniczych. Dostarcza nam wskazówek, jak rozumieć i rozwiązywać pewne problemy lub osiągać określone cele, czy to poprzez przewodniki, grupy wsparcia lub inne zasoby opracowane przez profesjonalistów, ale które nie wiążą się z ich bezpośrednim udziałem.
Chociaż często jest to oczerniane, samopomoc może być bardzo przydatnym narzędziem do radzenia sobie z niektórymi codziennymi trudnościami, takimi jak nadmierne zmartwienie, stres, strach przed wystąpieniami publicznymi lub niepokój. Jednak ważne jest, aby zwrócić się do legalnych, naukowych i opartych na dowodach źródeł.
Wszechświat samopomocy jest bardzo szeroki, obejmuje także książki stymulujące i inspirujące, które jednak nie dostarczają praktycznych zasobów do rozwiązywania problemów i generują więcej frustracji. Istnieją również treści, które mogą być jatrogenne, więc musisz być selektywny podczas czytania.
Zasoby samopomocy oparte na zwalidowanych metodach terapeutycznych okazały się dość skuteczne. Na przykład badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Alabamie przyjrzało się zarejestrowanym i spisanym produktom samopomocy, które zostały specjalnie zaprojektowane, aby rozwiązać wszystko, od złych nawyków po lęki, depresję i rozwój pewnych umiejętności, i stwierdzono, że uciekanie się do samopomocy jest lepsze niż niepoddanie się żadnemu leczeniu, a w niektórych przypadkach może być nawet skuteczną alternatywą dla psychoterapii.
Wyniki mogą również trwać długo. Inne badania wykazały, że postępy poczynione dzięki poznawczym zasobom samopomocy trwały co najmniej trzy lata w przypadku osób z depresją. Oznacza to, że wygenerowali ważną wewnętrzną transformację, aby uniknąć nawrotów.
Rzeczywiście, dobre poradniki mogą nie tylko pomóc nam zrozumieć źródło naszego problemu, ale także dostarczyć nam praktycznych narzędzi do radzenia sobie z tymi trudnościami, od metod restrukturyzacji poznawczej po techniki relaksacyjne.
Oczywiście poradniki nie są magiczne. Ich przydatność w dużej mierze zależy od tego, jak je odczytamy. Musisz iść na kompromis i dokonać refleksyjnej lektury. Nie wystarczy to przyznać. Musimy zrestrukturyzować jej zawartość, dostosować ją do naszej rzeczywistości i oczywiście postępować zgodnie z jej zaleceniami. Najlepsza na świecie książka o samopomocy będzie całkowicie nieskuteczna, jeśli nie będziemy chcieli stosować jej nauk lub stosować jej metody.
Kiedy poddać się terapii psychologicznej?
Czasami poradniki nie wystarczą i niezbędne jest wsparcie psychologa. Istnieją szczególnie złożone sytuacje i/lub zaburzenia psychiczne, którymi musi zająć się bezpośrednio profesjonalista. Oto niektóre z głównych znaków wskazujących na potrzebę terapii psychologicznej:
1. Zaburzenie jest ciężkie
Zaburzenia psychiczne, takie jak schizofrenia, prowadzą do utraty kontaktu z rzeczywistością i spadku wydolności krytycznej, dlatego wymagają spersonalizowanej opieki, a w niektórych przypadkach nawet sięgania po leki. Inne poważne zaburzenia psychiczne, takie jak poważna depresja, uogólniony lęk lub agorafobia, również powinny być leczone psychoterapią.
2. Problem istnieje od lat
Jeśli jest to długotrwały konflikt lub zaburzenie, które trwa od lat, trudno jest go rozwiązać, odwołując się tylko do samopomocy i własnych zasobów. W takich przypadkach zwykle pojawiają się negatywne wzorce myślowe, irracjonalne przekonania, złe nawyki lub nawet ograniczone okoliczności osobiste, które podsycają problem, ale są trudne do wykrycia bez fachowego oka psychologa.
3. Emocje wymknęły się spod kontroli
Kiedy czujemy się przytłoczeni lub przytłoczeni sytuacją, wygodnie jest udać się na terapię psychologiczną. Dobrym pomysłem jest również proszenie o pomoc, jeśli doświadczasz bardzo silnych emocji, które wpływają na Twoje samopoczucie, takich jak złość, złość, uraza lub poczucie winy. Innym powodem do niepokoju jest oschłość emocjonalna. Jeśli doświadczamy silnej apatii, poczucia beznadziejności lub pustki, bardzo ważne jest szukanie wsparcia, ponieważ stany te mogą prowadzić do myśli samobójczych.
4. Siła woli nie wystarczy
Siła woli i dyscyplina są niezbędne do radzenia sobie z problemami psychologicznymi. Zbyt często jednak siła woli okazuje się nieskuteczna w obliczu nieświadomych impulsów, które dominują w naszym zachowaniu. Innymi słowy, kiedy powtarzasz sobie „nie zrobię tego więcej”, ale zamiast tego jesteś zmuszony do powtarzania, bez żadnej możliwości kontroli. W takich przypadkach unikaj hasła z poradnika: „Wola jest siłą” i przyjmij bardziej realistyczne stanowisko, które sprzyja poddaniu się psychoterapii.
5. Poczuj potrzebę mówienia
Rozmowa o problemach jest często pomocna. Wyrażanie tego, co czujemy lub myślimy nie tylko działa oczyszczająco, ale także pozwala na odkrywanie nowych perspektyw i rozwiązań, zwłaszcza gdy naszym rozmówcą jest psycholog. Dlatego proszenie o poradę psychologiczną w kwestiach, które nas dotyczą, czy to rodzicielstwa, czy konfliktu małżeńskiego, może uratować nam problemy i bóle głowy w przyszłości.
Podsumowując, należy pamiętać, że samopomoc i terapia psychologiczna nie są dwiema antagonistycznymi opcjami. Badanie dotyczące przepisywania materiałów samopomocy wykazało, że prawie 90% terapeutów uważa je za pomocne. Od 60 do 88% psychoterapeutów poleciło jedną z tych książek swoim klientom, a prawie 50% przyznaje, że często to robi. Jeśli jednak coś nas niepokoi lub dotyka i uważamy, że sami sobie z tym nie poradzimy, najlepiej poprosić o pomoc.
Źródła:
Smith, NM, Floyd, MR, Scogin, F. i Jamison, CS (1997). Trzyletnia obserwacja biblioterapii depresji. Journal of Consulting i psychologii klinicznej; 65(2): 324-327.
Scogin, F. Bynum, J. Stevens, G. & Calhoon, S. (1990) Skuteczność samodzielnego programu leczenia: Przegląd metaanalityczny. Psychologia zawodowa: badania i praktyka; 21 (1): 42-47.
Starker, S. (1988) Terapia „zrób to sam”: Recepty poradników przez psychologów. Psychoterapia: teoria, badania, praktyka, szkolenie; 25(1): 142-146.
Wejście Poddać się terapii psychologicznej lub skorzystać z samopomocy? Klucze do decyzji po raz pierwszy opublikowano w Kącik Psychologii.
