Wszyscy mamy wyzwalacze emocjonalne, które aktywują pewne uczucia i powodują, że działamy impulsywnie. Czasami możemy się zdenerwować bez ważnego powodu. Innym razem możemy czuć się zestresowani, smutni lub sfrustrowani nieistotnymi rzeczami, nie znając przyczyny.
Zapewne zauważyłeś, że niektóre tematy rozmów zawsze wywołują te same nieprzyjemne emocje. Może denerwujesz się, jeśli chodzi o sprawy finansowe lub czujesz się winny, jeśli chodzi o sprawy rodzinne. Te problemy nie są prostymi „wrażliwymi” punktami, ale emocjonalnymi wyzwalaczami, które ukrywają głębszy problem.
Jakie są psychologiczne wyzwalacze?
Wyzwalacze to zdarzenia, które wprawiają w ruch określone procesy psychologiczne. Nie są one same w sobie przyczyną, ale ostatecznym „bodźcem” do wydobycia leżącego u podstaw problemu psychologicznego. Emocjonalne wyzwalacze są jak „czerwone przyciski”, które po naciśnięciu aktywują pewne emocje i uczucia.
Każdy bodziec może stać się wyzwalaczem. Może to być sprawa, która sprawia nam dyskomfort, ale może to być również osoba, z którą mamy ukryty konflikt, wspomnienie, a nawet szczególny zapach. W rzeczywistości zapachy są szczególnie intensywnymi wyzwalaczami emocjonalnymi, ponieważ oddziałują bezpośrednio na nasz układ limbiczny, oszukując racjonalny umysł.
Jakie reakcje wywołują wyzwalacze emocjonalne?
Wyzwalacze emocjonalne zwykle nie są bodźcami zagrażającymi ani przeszkadzającymi. Problem w tym, że aktywują treści emocjonalne, którymi są. Na przykład melodia może wywołać traumatyczne lub nieprzyjemne wspomnienie. Piosenka sama w sobie nie jest niebezpieczna, ale pamięć, którą aktywuje, jest. Siła wyzwalaczy emocjonalnych polega na tym, że aktywują one traumę lub przeszłe doświadczenia, które generują intensywną reakcję odrzucenia, niepokoju lub gniewu.
Kiedy narażamy się na sytuację wyzwalającą, oś podwzgórze-przysadka-nadnercza uruchamia złożony proces samoobrony, który przygotowuje nas do trzech możliwych działań: walki, ucieczki lub sparaliżowania. Wtedy aktywowana jest produkcja hormonów takich jak adrenalina i kortyzol, które zalewają nasz krwiobieg. Kiedy uwalniane są hormony stresu, niepokój gwałtownie rośnie i cierpimy na emocjonalne porwanie co pozbawia nas umiejętności radzenia sobie. To sprawia, że przestajemy myśleć racjonalnie i dajemy się ponieść pierwszym impulsom.
Większość wyzwalaczy emocjonalnych jest subtelna i trudna do wykrycia. Prawdopodobnie nawet nie zdajesz sobie sprawy, że zostały wywołane pewne reakcje emocjonalne. Na przykład możemy reagować złością, gdy zadaje nam pozornie nieszkodliwe pytanie, ponieważ dotyczy ono delikatnego tematu, który chcemy zignorować lub który sprawia, że czujemy się szczególnie nieswojo.
Pytanie dotyczy wyzwalacza emocjonalnego, ale nie jest przyczyną ani problemem. Pochodzenie tych emocjonalnych reakcji jest znacznie głębsze i wymaga żmudnego procesu introspekcji, aby zrozumieć, dlaczego pewne tematy wywołują tak intensywną reakcję afektywną. Prawdopodobnie odkryjemy, że są to aspekty naszego życia, z których czujemy się niezadowoleni, nasze cienie, których nie chcemy zaakceptować lub traumy, których nie przezwyciężyliśmy całkowicie.
Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Illinois wykazało, że ludzie, którzy reagują na większą liczbę wyzwalaczy emocjonalnych, są bardziej podatni na rozwój kompulsji i obsesji, co nie jest zaskakujące, ponieważ te treści psychologiczne wywierają stałą presję na nasz umysł.
Dyskutuje się również o znaczeniu wyzwalaczy emocjonalnych w niektórych chorobach fizycznych, takich jak zawał mięśnia sercowego, ponieważ zaobserwowano, że bezpośrednio przed zawałem serca wiele osób zgłasza szczególnie intensywne uczucie złości, lęku, smutku, ostrego bólu lub stresu. Oznacza to, że nauka rozpoznawania i radzenia sobie z wyzwalaczami emocjonalnymi jest niezbędna dla naszej równowagi psychicznej i naszego zdrowia.
Unikaj lub konfrontuj się, oto jest pytanie
Znajomość naszych wyzwalaczy emocjonalnych daje nam nad nimi władzę. Jeśli jesteśmy świadomi tego, co nas irytuje, denerwuje lub destabilizuje, możemy zdecydować, jak działać, aby chronić nasze równowaga psychiczna.
W tym momencie mamy dwie opcje: unikać sytuacji, które aktywują te czynniki psychologiczne, aby zapobiec emocjom, które generują, lub wykonać głębszą pracę psychologiczną, aby przestać aktywować te reakcje emocjonalne.
Unikanie wyzwalaczy emocjonalnych jest najprostszym rozwiązaniem, ale nie zawsze jest możliwe lub skuteczne. Są problemy lub sytuacje, których nie da się uniknąć na zawsze. Co więcej, unikanie prowadzi nas do życia w jednym strefa komfortu zbyt wąska, z której boimy się wyjść, ponieważ nie chcemy zmierzyć się z bodźcami, które sprawiają, że czujemy się niekomfortowo.
Ucieczka od rzeczywistości poprzez próbę życia w bańce jest nierealna. Możemy znaleźć emocjonalne wyzwalacze tam, gdzie najmniej się tego spodziewamy, a ostatecznie zranią nas, jeśli nie nauczymy się sobie z nimi radzić. Dlatego na dłuższą metę najwygodniej jest pracować z treściami psychologicznymi, które generują tę nieproporcjonalną reakcję.
Weź pod uwagę, że to, czemu się opierasz, trwa. Im bardziej spychamy psychologiczną treść, aby spróbować ją ukryć, tym więcej będzie miała siły, gdy pojawi się ponownie w świadomości. Długoterminowe unikanie zwiększa ryzyko utknięcia w cyklu hiperczujności, w którym zawsze szukamy tego, co może pójść nie tak, co zwiększa szanse na rozwój stresu pourazowego.
Jak wyłączyć wyzwalacze emocjonalne w 3 krokach?
Kiedy pracujemy nad problematycznymi treściami psychologicznymi, pomocne jest nauczenie się, jak rozładowywać reakcje, które powodują emocjonalne wyzwalacze.
1. Poznaj „punkt bez powrotu”
Wszyscy mamy punkt, z którego nie ma powrotu, z którego przejmują emocje i uniemożliwiają nam racjonalne działanie. Musimy nauczyć się wykrywać pierwsze oznaki stresu, złości, frustracji lub niepokoju, aby powstrzymać ich rozwój i doprowadzić nas do tego punktu. Te ślady są widoczne na ciele, ale różnią się w zależności od osoby. Niektórzy mogą odczuwać silne napięcie mięśni, inni uczucie ucisku w klatce piersiowej lub przyspieszony oddech. Musisz tylko znaleźć fizyczne oznaki, że emocjonalny wyzwalacz trafił w sedno i wywołuje intensywną reakcję afektywną.
2. Uspokój ciało
Kiedy zrozumiemy naszą reakcję emocjonalną, możemy ją wykorzenić, podejmując odwrotne działanie. Jeśli stres lub złość nasilają się, możemy zastosować techniki: zrelaksuj się za dziesięć minut lub na przykład wykonywanie ćwiczeń oddechowych. Uspokojenie ciała jest niezbędnym krokiem do skupienia się na tu i teraz, ponieważ te emocje powodują gorączkowy i zdezorganizowany sposób myślenia, który uniemożliwia nam wdrażanie adaptacyjnych strategii radzenia sobie. Musimy pamiętać, że interpretujemy rzeczywistość na podstawie naszego stanu umysłu, dzięki czemu gdy jesteśmy niespokojni lub źli, nasze postrzeganie zagrożenia będzie większe i nie będziemy w stanie obiektywnie rozwiązać problemu. Dlatego wyciszenie ciała pomoże nam uspokoić umysł.
3. Oznacz emocje bez oceniania ich
Kiedy już się uspokoimy, a nasz umysł jest bardziej zrelaksowany, możemy przeanalizować, co się stało. Musimy zadać sobie pytanie: jaka sytuacja, myśl lub obraz doprowadziły nas do utraty kontroli? Co czuliśmy przed, w trakcie i po wydarzeniu? Ważne jest, aby umieć nazwać emocje bez oceniania ich. Musimy pamiętać, że nie są one ani dobre, ani złe, a jedynie niosą głębsze przesłanie. Pomagają nam dowiedzieć się, jaki jest podstawowy czynnik wyzwalający i prowadzą nas do prawdziwego problemu, który należy rozwiązać.
Nauka wyciszania się i eksploracji naszych wyzwalaczy emocjonalnych, umiejętność ich analizowania i przetwarzania w oderwany sposób, da nam ogromną pewność siebie. W ten sposób następnym razem, gdy będziemy narażeni na te wyzwalacze, nie będziemy czuć się zagrożeni, a emocje nie będą tak przytłaczające. W ten sposób możemy zdecydować, jak postępować, zamiast reagować impulsywnie.
Źródła:
Lubis, N. et. do. (2018) Emocjonalne wyzwalacze i reakcje w spontanicznej interakcji afektywnej: rozpoznawanie, przewidywanie i analiza. Transakcje Japońskiego Towarzystwa Sztucznej Inteligencji; 33 (1): DSH-D_1-10.
Edmondson, D. et. Al. (2013) Emocjonalne wyzwalacze zawału mięśnia sercowego: czy mają znaczenie? Eur Heart J.; 34 (4): 300-6.
Abramowitz, A. & Berenbaum, H. (2007) Wyzwalacze emocjonalne i ich związek z psychopatologią impulsywną i kompulsywną. Osobowość i indywidualnych różnic; 43 (6): 1356-1365.
Wejście Czy znasz swoje emocjonalne wyzwalacze? po raz pierwszy opublikowano w Kącik Psychologii.
