Ho hlahisa maikutlo ka boithatelo ke o mong oa mesebetsi ea rona e hlahelletseng. Ha ho makatse ha re nahana hore re phela moetlong o matla oa khatello ea maikutlo. Ho tloha bonyenyaneng ba re ruta hore re tlameha ho hatella maikutlo a "negative" hobane ha a bonahale hantle. Ha rea lokela ho halefa kapa ho ferekana, ’me haeba re ikutloa re hloname kapa re nyahame, re lokela ho e pata e le hore re se ke ra bontša ho ba kotsing ea rōna. Leha ho le joalo, lithuto tse ntseng li eketseha li tsoela pele ka tsela e fapaneng ’me li bontša hore na ke hobane’ng ha ho le molemo ho ntša maikutlo a rōna.
Ho ntša maikutlo ho hlahisa liphetoho bokong ba rōna
Lintho tse susumetsang tseo re tsoelang pele ho itlhahisa ho tsona li hlahisa karabelo bokong e bakang maikutlo a fapaneng. Ha re bona senepe sa sefahleho se halefileng kapa se tšohileng, mohlala, sebaka sa boko se bitsoang amygdala sea sebetsa, se sebetsang e le alamo, e bakang lets'oao la 'mele le maikutlo a re thusang ho itokisetsa ho tobana le kotsi eo ho thoeng ke kotsi. .
Liphuputso tse ling tsa neuroimaging li bontšitse hore amygdala e na le kutloelo-bohloko hoo e kenngoa ts'ebetsong le ha re shebella lifoto tsena ka tsela e nyenyane; ke hore, e potlakile hoo e ke keng ea sebetsoa ka boemo ba kelello. Leha ho le joalo, re sa tsebe letho, rea li tšoara ebe rea li sebetsa.
Ha karabelo ea amygdala e le matla haholo, re ka feta ho koetela maikutlo. Ke hore, tsamaiso ea limbic - amygdala sebakeng sa pele - e nka sebaka 'me re khaotsa ho nahana ka mokhoa o utloahalang. Joale re ka ba lepotlapotla ’me mohlomong ra bua kapa ra etsa lintho tseo re ikoahlaelang tsona. Litaba tse monate ke hore ho na le mokhoa o bonolo haholo oa ho shebella karabelo ea amygdala.
Li-neuroscientists tsa UCLA li fumane hore haeba re bona sefahleho se halefileng 'me re se bitsa ka mantsoe, ts'ebetso ea amygdala e fokotsehile. Litekong tsa bona, ba ile ba kopa sehlopha sa batho ho thathamisa maikutlo a hlahisoang ke lifahleho tse hlahang litšoantšong. Bafuputsi ba fumane hore amygdala e ne e sa sebetse hantle ha batho ba ngola maikutlo le maikutlo ao.
Ba boetse ba fumane hore ha maikutlo a hlahisoa, sebaka se seng sa boko se sebetsa: karolo e nepahetseng ea ventrolateral prefrontal cortex. Sebaka sena se 'nile sa amahanngoa le tlhaloso ea mantsoe ea liphihlelo tsa maikutlo' me e ameha ho thibela boitšoaro le ts'ebetso ea maikutlo.
Ho hlahisa maikutlo ho re fa monyetla oa ho itokolla boima ba bona
Ho ntša maikutlo ho molemo hobane ho tšoana le ho thiba maikutlo a rona a tšohanyetso. Ka lebaka leo, re tla fokotsa ho halefa kapa ho hlonama. Ke hore, re ka fokotsa tšusumetso ea maikutlo ea maemo, e leng se re thusang ho boloka botsitso ba maikutlo, esita le tlas'a maemo a mabe ka ho fetisisa.
The right ventrolateral prefrontal cortex e ka tima karabelo ea pele ea maikutlo e hlahang pele ho ts'usumetso mme e etsa hore re halefe, re hlomohe kapa re ferekane. Sena se boetse se re fa matla a kelello ao re a hlokang ho bonahatsa le ho sebetsa ka nepo. Kahoo re ka tloha ho etsa lintho ka lepotlapotla ho ea ho ketso e nahanang.
Ka hona, ho hlalosa maikutlo ho re thusa ho fumana likarabo tse lumellanang le mathata. Sireletsa kelello ea rona le ho beha mabaka e le hore re ka batla mekhoa e meng le ho khetha e loketseng ka ho fetisisa.
Ke kahoo ho bua ka mathata a rona le motho e mong le ho hlalosa matšoenyeho a rona ho na le phello ea cathartic. Kahoo ha re bolela kamoo re ikutloang kateng, re ka tlosa boima mahetleng a rōna. Ha se papiso e bonolo. Ho bua ka maikutlo a rōna ho hlile ho bebofatsa moroalo.
Ha e le hantle, ka linako tse ling ha ho hlokahale hore u bue ka maikutlo ao, u hloka feela ho tšoara bukana ya kalafi ho tlosa moroalo oa maikutlo oo re o jereng.
Hape itloaetse ho ba le kelello e ka re thusa ho fokotsa karabelo ea amygdala. Ha e le hantle, re tlameha feela ho tsepamisa maikutlo ho rona le ho ngola seo re se utloang, empa ntle le ho khomarela maikutlo ao. E mpa feela e le taba ea ho lemoha boemo ba maikutlo. Re ka ipheta: "Ke ikutloa ke halefile haholo / ke tsielehile / ke hloname".
Ketso eo ea ho lemoha maikutlong e ke ke ea felisa bothata, empa e tla re lumella ho e bona hamolemonyana, ka pono e leka-lekaneng. E tla re thusa ho etsa khotso le maikutlo a rona. Qetellong, ho amohela maikutlo, ho e-na le ho a hana le ho a hatella, ke mohato oa pele oa ho a laola.
Qetellong, ho tlameha ho boleloa hore cortex e nepahetseng ea ventrolateral prefrontal cortex e hola haholo nakong ea bocha le bocha, kahoo karolo ena ea bophelo e tla ba nako e nepahetseng ea ho ithuta ho hlahisa maikutlo ka mokhoa o tiileng le ho ba le tšusumetso e mpe.
Mohloli:
Lieberman, MD le. Al. (2007) Ho beha maikutlo ka mantsoe: ho ama ho ngola ho senya mosebetsi oa amygdala ka lebaka la tšusumetso e matla. Psychol Sci; 18 (5): 421-428.
Monyako Hobaneng ho hlahisa maikutlo ho le molemo, ho latela neuroscience e phatlalalitsoe ka lekhetlo la pele ka Sekhutlo sa Psychology.