De zoektocht naar perfectie is een constante geworden, vooral met de verspreiding van technologie, die ons in staat stelt alles aan te passen om precies het beeld over te brengen dat we willen en wat we als "onvolkomenheden" beschouwen, te elimineren. Dit streven naar perfectie is echter vaak een doodlopende weg die leidt tot ontevredenheid en frustratie.
Het verlangen om perfect te zijn, grijpt ons vast en stort ons in een staat van onverbiddelijke spanning die vaak psychologische en relationele onrust veroorzaakt. Desondanks geloven veel mensen nog steeds dat het nastreven van perfectie een goede zaak is. In plaats daarvan, net als bij andere aannames en overtuigingen die in onze cultuur actief zijn, ontdekken we dat het, als we dieper kijken, niet veel zin heeft.
Het begrijpen van de oorspronkelijke betekenis van het woord perfectie kan ons helpen onszelf te bevrijden van het verlangen dat alles ideaal is en de ontevredenheid die ontstaat als dat niet zo is, wat uiteindelijk een diepe bevrijding zal zijn.
Wat is perfectie en hoe is de oorspronkelijke betekenis ervan vervormd?
Psychologen van de universiteiten van Bath en York St John volgden bijna drie decennia lang 40.000 universiteitsstudenten uit de VS, Canada en het VK. Deze onderzoekers ontdekten dat in 1989 slechts 9 procent van de studenten aangaf zich door de samenleving onder druk gezet te voelen om perfect te zijn. In 2017 was dat cijfer verdubbeld tot 18%.
Dit betekent dat het niveau van "sociaal voorgeschreven perfectionisme" dramatisch toeneemt. Als dit tempo wordt volgehouden, zal tegen 2050 één op de drie jongeren klinisch relevante niveaus van dat soort perfectionisme rapporteren. Een manier om onszelf te bevrijden van de invloed ervan en aan deze profetie te ontsnappen, is door de historische evolutie van het woord perfectie te begrijpen.
Het woord perfectie komt uit het Latijn perfectie, Van perfect, wat betekent voltooien, volbrengen. Terwijl het voorzetsel "voor" het idee van voltooiing toevoegt, het werkwoord infectie, waar vandaan komt makenverwijst naar iets doen.
Daarom betekende het woord perfect oorspronkelijk iets voltooid, dat tot een einde was gekomen en niets ontbrak. Het verwees dus naar een werk dat in zijn geheel werd uitgevoerd. In de loop van de tijd is de betekenis van het woord perfectie veranderd, vooral onder invloed van de joods-christelijke religie.
Perfectie is door de eeuwen heen inderdaad een constante theologische zorg geworden. Het is echter merkwaardig dat het woord dat in het bijbelse verslag wordt gebruikt om naar perfectie te verwijzen, was Tamim (תָּמִים), hoewel dit alleen betekende dat dieren zonder lichaamsgebreken moesten worden geofferd.
Geleidelijk aan werd wat een concreet concept was, abstracter, zodat het idee van perfectie niet langer beperkt bleef tot wat we deden om ons ook uit te breiden tot mensen, een moraliteit zonder smet of fout beschrijven. Het verschil lijkt subtiel, maar is in feite immens, aangezien het concept van perfectie niet langer wordt toegepast op het voltooide werk, maar wordt toegepast op mensen, waardoor het een oordeel wordt over de waarde ervan.
Tegelijkertijd kon perfectie niet los worden gezien van het concept van opoffering, dus begonnen veel kloosterorden ernaar te streven door afstand te doen van de wereld en zich terug te trekken in ascetisme, een visie die zich geleidelijk door de samenleving verspreidde.
Als gevolg hiervan geloven we tegenwoordig dat perfectie de hoogste graad van uitmuntendheid is en dat men zichzelf moet opofferen om dit te bereiken. Perfectie suggereert een onberispelijke, onberispelijke staat. Perfect zijn betekent het bereiken van een niveau van uitmuntendheid, zowel qua prestaties als qua kwaliteit, dat niet kan worden overtroffen. Zoals Voltaire echter zei "het perfecte is de vijand van het goede".
Perfectie zoeken is niet deugdzaam, maar problematisch
Onze cultuur legt een overdreven nadruk op succes en het behalen van doelen. We vragen onze kinderen welk cijfer ze hebben gehaald en niet wat ze hebben geleerd. We vragen iemand wat hij wel en niet doet als hij van zijn werk houdt. Als gevolg hiervan hebben we de neiging om ons leven af te meten in termen van successen en prestaties, waarbij we de betekenis en het geluk uit het oog verliezen.
Maar kun je je voorstellen dat je een regenboog ziet en klaagt dat een van de banden breder is dan de andere of dat een wolk te klein is? Dat oordeel is niet alleen belachelijk, maar verpest ook de schoonheid van het moment. Toch is dit precies wat we doen als we onszelf beoordelen of anderen evalueren door naar onze vermeende onvolkomenheden te kijken. We vergeten dat we als mens ook deel uitmaken van de natuur, dus we hoeven niet naar perfectie te zoeken omdat we al perfect zijn zoals we zijn.
In veel gevallen is de perfectionisme het is een masker om onzekerheid te verbergen. Proberen perfect te zijn is hetzelfde als erkennen dat we niet goed genoeg zijn zoals we zijn. Dit betekent dat we er vaak naar streven om perfect te zijn, of om iets perfect te doen, om een gevoel van ontoereikendheid te compenseren.
Degenen die perfect willen zijn, hebben ook een overdreven perceptie van hun gebreken. Over het algemeen zijn het mensen die op jonge leeftijd berichten ontvingen dat ze niet goed genoeg waren, of onder druk werden gezet om het beste te presteren, omdat ze alleen dan de emotionele bevestiging konden krijgen die ze nodig hadden.
Uiteindelijk houdt deze compenserende poging in dat je denkt dat anderen beter of superieur zijn, dus het zoeken naar perfectie is een manier om hen te overtreffen. We beoordelen onszelf erg oneerlijk, en die spanning is uiteindelijk enorm schadelijk op de lange termijn.
In plaats daarvan zouden we veel gelukkiger en meer ontspannen leven als we de natuurlijke stroom van het leven zouden accepteren door te stoppen met meten, vergelijken en oordelen. Als we teruggaan naar de oorspronkelijke betekenis van het woord perfectie, zullen we beseffen dat het geen toestand is die vrij is van gebreken of niet vatbaar is voor verbetering, maar alleen een voltooid werk waaraan niets ontbreekt.
De allerhoogste perfectie bestaat niet, het is een entelechie. Wat bestaat is een perfectie aangepast aan de context. Dit betekent dat als we ons best hebben gedaan en alles hebben gegeven om een klus af te maken, dat genoeg is. Alles kan beter, niets is perfect. Noch wat we doen, noch wie we zijn.
Dit betekent niet stoppen met groeien, opgeven van zelfverbetering of proberen te verbeteren, maar gewoon stoppen met het begrijpen van perfectie als een ideaal om het te gaan zien als een proces dat leidt tot een ideaal resultaat dat altijd zal afhangen van onze capaciteiten, middelen en omstandigheden. Dit zal ons helpen om de spanning en frustratie kwijt te raken die worden veroorzaakt door het stellen van normen die door de conceptie ervan onbereikbaar zijn.
Perfectie nastreven is een onbereikbaar, onvoorstelbaar en duidelijk onwenselijk doel. Noties van wat perfect of imperfect is, zijn gewoon mentale constructies die geen andere echte basis hebben dan die van de cultuur. Daarom kunnen we, net zoals we het concept van perfectie hebben geïntrojecteerd, het deconstrueren om het in ons voordeel te gebruiken, in plaats van toe te staan dat het ons wegneemt.mentaal evenwicht. Het is veel constructiever om onze tijd en energie te besteden aan het uitzoeken hoe we de onzekerheid kunnen overstijgen die het verlangen naar perfectie heeft gekatalyseerd en ons vervolgens te concentreren op wat ons echt gelukkig maakt. Het is een verandering van perspectief die de moeite waard is.
Bronnen:
Curran, T. & Hill, AP (2019) Perfectionisme neemt in de loop van de tijd toe: een meta-analyse van verschillen tussen geboortecohorten van 1989 tot 2016. Psychologisch Bulletin; 145 (4): 410-429.
Devine, A. (1980) Perfectie, perfectionisme. In: MB-Soft.
De ingang Het woord 'perfect' betekent niet wat je altijd is verteld - en het is belangrijk om dat te weten werd voor het eerst gepubliceerd in Hoek van de psychologie.
