Kuseri kwehondo kunogara kune zviuru zvezvikonzero - zvakanyanya kana zvishoma zvisina musoro - kubva mune zvehupfumi kuenda kune geopolitical izvo. Nekudaro, hondo dzinosarudzwa, dzinorwiwa nevanhu, saka psychology inoitawo basa rinotungamira mukunzwisisa kuti sei vanhu vachigara vachirwa hondo pasirese.
Erich Fromm, nyanzvi yezvepfungwa dzemagariro echiJuda akatiza Germany mushure mekunge bato reNazi ratora masimba, akave murwiri werunyararo wepasi rose uye muongorori akasimba werusununguko uye hutongi hwemagariro munharaunda yemazuva ano. Mumakore ekumaXNUMX akanyora ongororo yakanyatsojeka yezvikonzero zvepfungwa zvehondo, izvo izvo isu tese - vatongi, vatungamiriri vemaonero uye vagari - tinofanira kushanda kuti tidzivise kurwisana kwepfuti.
Chinjo huru bedzi mukufunga kwedu inogona kutungamirira kurugare rusingagumi
1. Kusavimbana
Fromm aiva nechokwadi chokuti kusava nechivimbo kune mumwe, uyo anogara achionekwa semuvengi, ndicho chikonzero chikuru chehondo yezvombo uye hondo dzinotevera. Kana isu tichitenda kuti hatigone kuvimba nenyika kana hurumende yayo nekuti ine zvido zvakapesana neyedu, isu tinogona kutarisira zvakaipisisa toedza kuzvidzivirira.
Akatsanangura izvozvo "Kuvimba kwakabatana nevanhu vane njere uye vane njere, vanozvibata saizvozvo". Kana isu tichitenda kuti uyu "mupikisi" ane pfungwa dzakadzikama, tinogona kuongorora mafambiro ake nekuatarisira mukati memimwe miganhu, kuziva zvinangwa zvavo uye kubvumirana pane mimwe mitemo uye tsika dzekugarisana. Tinogona "Kuziva zvaanokwanisa, asiwo kutarisira zvaanogona kuita pasi pekumanikidzwa".
Nekune rimwe divi, kana isu tichifunga kuti muvengi "anopenga", kuvimba kunopera uye kutya kunobvisa. Asi kazhinji kufanirwa kwe "kupenga" kunongopindura chete kusakwanisa kwedu kuona uye kunzwisisa zvinokurudzira zvake, kutizivisa kune pfungwa dzake uye nzira yekuona nyika. Zviripachena, kusvika pamwero wekuti umwe neumwe wemaonero anonyanya kupesana, zvakanyanya kuoma kunzwisisa chiono cheumwe, tinovimba zvishoma uye zvakanyanya mukana wekuti kunetsana kunotanga.
2. Kuvhiringidzika pakati pezvinogoneka uye zvinogoneka
Muhupenyu kune zviitiko zvinogoneka, asi zvisingaite. Pane mukana wekurohwa nemeteorite uchifamba munzira, asi mikana yacho isingaperi. Kunzwisisa musiyano uyu kunotibvumira kuchengetedza humwe hutano uye kunotibatsira kunzwa tine chivimbo. Naizvozvo, chivimbo chedu chinowedzera.
Fromm, kune rumwe rutivi, aidavira kuti chimwe chezvikonzero zvepfungwa zvehondo uye chishuvo chokuzvigadzirira chakanyatsobatanidzwa mukuvhiringidza zvinobvira nezvinobvira. Asi "Musiyano pakati penzira mbiri dzekufunga wakafanana pakati pekufunga kweparanoid uye kufunga kune hutano", akasimbisa.
Sekureva kwaFromm, isu hatimire kuongorora iyo data neiyo shoma dosi yekuvimba muhupenyu uye nevanhu, asi isu tinotora paranoid maitiro. Kufunga kweparanoid kunoita kuti zvisingaite zvakanyanya kugoneka, izvo zvinokonzeresa kudikanwa kwekuzvidzivirira. Chokwadi Fromm akataura izvozvo kakawanda "Pfungwa dzezvematongerwo enyika dzinopesvedzerwa nemaitiro aya eparanoid". Pane kudaro, kutarisa pane zvingangoitika zvinotibvumira kutora nzira yechokwadi uye yakadzikama yekugadzirisa zvinetso zvingangoitika, pane kugadzira zvitsva.
3. Maonero asina tariro nezvehunhu hwevanhu
Vaya vanotsigira nhangemutange yezvombo vanofunga kuti munhu akashata uye ane "Rutivi rwakasviba, rusina musoro uye rusina musoro". Vanhu ava vanotenda kuti vanofanirwa kugadzirira zvakaipisisa nekuti avo vakasiyana vanogona kuvarwisa chero nguva. Maonero iwayo okusava netariro pamusoro pezvakasikwa anoita kuti vasavimba nechinhu chinokosha.
Fromm haana kunyengedzwa. Aiziva hutsinye hweNazi, akaona mabhomba eatomu, dambudziko remakomba muCuba uye akasangana neCold War. Nokudaro, akaziva izvozvo "Munhu ane mukana wehuipi, hupenyu hwake hwese hunopindirana nemadichotomies ane midzi mumamiriro ezvinhu chaiwo ekuvapo". Nekudaro, aisatenda kuti isu taive nehukasha hwakagadzirira kupenga chero nguva, zvakapesana.
Muchokwadi, akataura kuti muhondo zhinji pane chaizvo "kurwiswa kwesangano" kuri kure nehutsinye hunongomuka kubva pakutsamwa nekuti inzira iyo. "Munhu anoparadza chete nekuti anoteerera uye anozviganhurira kuita zvaanenge audzwa, maererano nemirairo yakapihwa". Nokuda kweizvi anozviti "Kana zvakakosha zvikasatyisidzirwa, hapagone kuve nemubvunzo wekusundidzira kunoparadza kunozviratidza sekudaro nekungoerekana".
4. Kunamata zvidhori
Chimwe chezvisakiso zvepfungwa zvehondo chinosunda vanhu kurwa chaizvoizvo kunamata zvidhori, chinetso chakakurumbira munguva yakapfuura chinopfuurira kusvikira kunguva ino. Kana zvidhori zvedu zvinorwiswa, tinozviona sekurwisa isu pachedu nekuti tinozvifananidza nazvo, tinonzwa kuri kurwisa zvatinoda zvinokosha.
Neshoko rokuti zvidhori Fromm haringorevi vechitendero chete asi "Kunyange kune avo vatinonamata nhasi: pfungwa, hutongi hwehurumende, nyika, rudzi, chitendero, rusununguko, socialism kana democracy, yakatsamwisa kutenga". Chinhu chipi nechipi chinotipofumadza uye chatinonyatsoziva nacho chinogona kuva chidhori.
Zvisinei, panosvika nguva yokuti zvatinonamata zvinova zvinokosha kupfuura upenyu hwomunhu pachahwo. Tinozvipira kupira vanhu kuti tidzivirire zvidhori. Zvese nekuti isu tiri vanyajambwa verudzi rwe "identity panic" inotisundidzira kudzivirira zvatinotenda kuti chikamu chedu. Nechikonzero ichi, Fromm akataura izvozvo “Chero bedzi vanhu vachiramba vachinamata zvidhori, kurwiswa kwavari kuchaonekwa sekutyisidzira zvavanoda zvinokosha. Nenzira iyi, "Mamiriro atakaita akabatana kuita masimba anotitonga".
Naizvozvo, Fromm akagumisa kuti "Bato rerunyararo rinogona kubudirira chete pamamiriro ezvinhu ekuti rinopfuura pacharo uye rinova sangano rehutano hwevanhu [...] Mukufamba kwenguva, shanduko huru chete munharaunda inogona kuunza rugare rusingaperi". Chete kana isu tabvisa izvo kutya uye nekuwana kuzvivimba, isu tinosiya kumashure stereotypes yepfungwa yatinoongorora mamiriro ezvinhu uye tovhura isu pachedu kunhaurirano tichiziva zvinodiwa zveumwe, tinogona kutanga kudzima moto, pachinzvimbo chekuvhenekera. uye kuvapa zvekudya..
Kunobva:
Fromm, E. (2001) On desobediencia y otros ensayos. Barcelona: Paidós Ibérica.
Kupinda Iwo mana epfungwa anokonzera hondo dzakapfuura uye dzazvino, maererano naErich Fromm yakatanga kubudiswa muna Kona yePsychology.
