Iwe unowanzo gumbuka, asi usingazive kudzora kutsamwa uye kutadza kuzvidzora? Hausiwe woga. Zvakaitika kwatiri tese. Muchokwadi, kutsamwa imhinduro inogoneswa patinonzwa kuti zvatinotarisira zvanyadziswa kana kuti zvinhu hazvisi kuenda maererano nezvirongwa zvedu.
Patinoburitsa hasha, tinowanzo taura kana kuita zvinhu zvatinozodemba. Sezvo Ambrose Bierce, munyori weAmerica, akati, "Taura usingadzori kutsamwa uye uchaita hurukuro yakanakisa yaungademba." Ndosaka zvakakosha kuti isu tidzidze kudzora hasha uye, kana zvichibvira, kuzvidzivirira.
Ngano yemhumhi mbiri iyo inotibatsira kunzwisisa kutsamwa
Vanoti rimwe zuva Cherokee akwegura akafunga kuti yaive nguva yekuparadzira imwe chidzidzo cheupenyu kumuzukuru wake. Akamukumbira kuti amuperekedze kusango uye, akagara pasi pemuti muhombe, akatanga kumuudza nezve kurwira kunoitika mumoyo memunhu wese.
“Wadiwa muzukuru, unofanira kuziva kuti mupfungwa nemumoyo memunhu wese pane kurwa kusingaperi. Kana iwe usingazvizive, nekukurumidza kana gare gare iwe unotya uye ugare pane tsitsi yemamiriro ezvinhu. Hondo iyi zvakare iri mumoyo memunhu akura uye akangwara seni.
“Mhumhi mbiri hombe dzinogara mumoyo mangu, imwe chena imwe nhema. Mhumhi chena yakanaka, yakanaka uye ine rudo, inoda kuwirirana uye inorwa chete kana ichida kuzvidzivirira kana kutarisira vadikanwa. Mhumhi nhema, kune rumwe rutivi, ine chisimba uye inogara yakatsamwa. Kanganiso kadiki-diki inosunungura kutsamwa kwake kwaanogara achirwa pasina chikonzero. Kufunga kwake kwakazara ruvengo asi hasha dzake hadzina basa nekuti zvinongomukonzera matambudziko. Mazuva ese mapere maviri aya anorwa mumoyo mangu ”.
Muzukuru akabvunza sekuru kuti: "Pakupedzisira, ndeupi pamapere maviri anokunda muhondo?"
Harahwa yakapindura: “Zvese zviri zviviri, nekuti kana ndikadyisa chete gava jena, iro bhuru dema raivanda murima uye kana ndichinge ndangovarairwa, raigona kurwisa mhumhi yakanaka. Pane kupokana, kana ndikanyatsoteerera uye ndichiedza kunzwisisa chimiro chayo, ndinogona kushandisa simba rayo pandinochida. Saka mapere ese anogona kusangana pamwe nekuwirirana ".
Muzukuru akavhiringidzika: "Zvinoita sei kuti vatunde vese?"
Iyo yekare Cherokee yakanyemwerera ndokutsanangura: “Mhumhi nhema ine humwe hunhu hwatingangoda mune mamwe mamiriro ezvinhu, iye haana hanya uye akatsunga, akangwarawo uye pfungwa dzake dzakanyanya. Maziso ake akajaira rima anogona kutinyevera nezve njodzi otiponesa.
"Kana ndikavapa chikafu vari vaviri, havafanirwe kurwa zvine mutsindo mumwe nemumwe kuti akunde pfungwa dzangu, saka ndinogona kusarudza mhumhi yekutendeukira kune imwe neimwe nguva."
Chii chatinofanira kunzwisisa kudzora hasha?
Iyi ngano yekare inotisiyira chidzidzo chakakosha kwazvo: kutsamwa kwakadzvanywa kwakafanana nemhumhi ine nzara, ine ngozi kwazvo. Kana isu tisingazive maitiro ekuzvidzora, zvinogona kutora chero nguva. Neichi chikonzero, hatifanire kuvanza kana kudzvinyirira zvakashata manzwiro asi isu tinofanira kuzvigamuchira, kuzvinzwisisa uye kuzvidzorera.
Patinenge takatsamwa, chaicho chinoitika kubiwa kwepfungwa. Iyo amygdala, chimiro chehuropi, inotora uye "inodimbura" iyo yekumberi lobes, inova iyo iyo inotibvumidza isu kuzviratidza uye kuzvidzora pachedu. Saka kana tatsamwa, tinogona kupedzisira tava kutaura kana kuita zvinhu zvatinozodemba.
Nekudaro, hasha zvakare manzwiro ane simba guru rinopa simba. Iyo inotimanikidza isu kuita chiito uye pasi pemamwe mamiriro ezvinhu zvinogona kunge zvichidikanwa sekutya. Dzimwe nguva, semuenzaniso, kusaruramisira kunotigumbura. Kana kuti tinotsamwa nekuti mumwe munhu akanganisa vanhu. Mune zviitiko izvi, kutsamwa kunonzwisisika.
Izvi zvinoreva kuti hatifanire kuratidzira hasha asi tichizvigamuchira semamwe manzwiro. Kana isu tichitenda kuti tiri vanhu vakaipa nekuti tinonzwa hasha kana kutsamwa, tinowanzo tenderera kuvanza izvo manzwiro, kunyangwe isu pachedu, saka isu tinowanzo kwana kuputika kana pakawandisa kumanikidza.
Kune rimwe divi, dzimwe nguva kutsamwa kusingataurwe kunogona kukonzera mamwe matambudziko. Inogona kutungamira, semuenzaniso, ku kungoita-zvehasha maitiro, maitiro asina kunanga kutsiva kune vanhu, usina kuvaudza chikonzero, pachinzvimbo chekutarisana navo, kana kunyangwe icho chinogona kutungamira mukukudziridza hunhu hunoratidzwa ne kutsoropodza uye ruvengo.
Naizvozvo, kiyi yekugadzirisa hasha ndeyekuziva zviratidzo zvacho usati wasvika padanho rekusadzoka. Saka isu tinogona kutora mukana wekukura kwazvo kwepfungwa pasina kuwira mumambure ayo. Tinofanira kudzidza kudzora hasha uye kuzviratidza zvine hungwaru.
15 matekiniki ekugadzirisa kutsamwa
1. Nguva yekubuda
Aya maitiro ekugadzirisa hasha ari nyore kwazvo: inosanganisira kutora kumbomira kwepfungwa usati wapindura. Muzvokwadi, kutsamwa hakuna kuita kunge gomo rinoputika zvisingatarisirwi, asi asi idanho umo kutsamwa nehasha zviri kukura nekusimbisa. Nekudaro, iwe paunocherekedza zviratidzo zvekutanga zvehasha, tora kuzorora kwepfungwa - unogona kuverenga kusvika gumi, kutora mweya wakadzika, kana kuita chimwe chinhu chinokuzorodza iwe. Nehunyengeri hwakareruka uhwu unogona kusimbisa imwe kure kwepfungwa uye wotangazve kudzora manzwiro ako.
2. Iva mucherechedzi wekunze
Kana iwe ukaisa munwe wako paburi remvura pombi, unowana jeti ine simba zvakanyanya yaunogona kunangisa paunoda, asi kana ukadzvanya zvakanyanya kana kutadzisa pombi zvakanyanya, mvura ichawedzera mumativi ese, kunze kwe kuzvidzora. Zvakafanana zvinoitika nekutsamwa kana iwe ukaedza kudzvinyirira kana kuiviga, panosvika nguva yekuti iwe hauchakwanise kudzora mhedzisiro. Ndeipi mhinduro? Bvisa munwe wako pombi, rega kutsamwa kuyerere uye uzvichengete sekunge iwe uri kuyedza murabhoritari. Iwe unofanirwa kutsvaga izvo zvinhu zvinokubatsira iwe kudzikama uye kurongedza iyo hasha, sekufamba famba, kuteerera mimhanzi, kufema zvakadzika ...
3. Tsvaga kwaunokonzera kutsamwa
Kunyora kune rakakura cathartic simba, saka iwe unogona kutora mukana pariri kudzidza kudzora kutsamwa. Kana iwe uchiwanzo kutsamwa kazhinji uye uine hasha, tinokurudzira kuti iwe chengeta diary yekurapa. Pindura mibvunzo mitatu iyi: 1. Chii kana kuti ndiani arikukutsamwisa. 2. Sei munhu iyeye / mamiriro ezvinhu achikutyisa? uye pakupedzisira, 3. Ungashandise sei hasha idzi kukubatsira? Usakanganwa kuti kune zvakare kune yakanyanya "yakanaka" kutsamwa. Semuenzaniso, kana iwe uchinzwa kushatirwa, inogona kunge iri nguva yakanaka yekutamba mitambo, saka haungogadzike chete asi ungangoita mashandiro ako uye hutano zvakare. Rangarira kuti hasha hachisi chinhu kunze kwesimba, saka unogona kuchishandisa kuti ubatsirwe nekuchifambisa kuburikidza nechiitiko kuti chikubatsire.
4. Taura zvaunonzwa uine chivimbo
Idi rekuti isu tinokwanisa kudzora kutsamwa hazvireve kuti isu tinofanira kuzviviga kana kunyara. Dzimwe nguva zvakakosha kuti watinotaura naye anzwisise kuti akatiita kuti tinzwe sei kuti mamiriro acho arege kuitika zvakare. Kana zvirizvo, tsanangura chikonzero chehasha dzako zvakajeka, zvakananga, uye zvakadzikama sezvinobvira. Dzimwe nguva chokwadi chiri nyore chekubvuma kuti takatsamwa nekuchinongedzera kune mumwe munhu chine simba rekatari rinotibatsira kudzikama uye kusunungura kusagadzikana. Semutemo wakajairwa, manzwiro haafanire kurambwa kana kuvanzwa, iwe unongoda kuataura zvine hungwaru pasina kukuvadza mumwe.
5. Taura iwe pachako
Kana tatsamwa, isu tine tsika yekutaura tichishandisa zvakajairika mazwi kana kutopomera watinotaura naye. Nenzira iyi isu tinogadzira hutachiona hunotitungamira kumagumo akafa. Naizvozvo, yakapusa nzira yekudzora kutsamwa ndeyekugara uchitaura mumunhu wekutanga, dzivisa kunongedzera minwe kune mumwe nemumwe, taura pfungwa dzako nemanzwiro, uchivatorera basa. Kuziva kuti iwe wakatsamwa, semuenzaniso, kutanga kwakanaka.
6. Usaite generalize
Mazwi anoti "never" kana "always" anowanzoitika kana tatsamwiswa uye takatsamwa, asi anongobatsira kuwedzera huni kumoto. Saka kana iwe wagumbuka, edza kusataura, taura uye tarisa padambudziko kuti rigadziriswe. Rangarira kuti kufunga kunogara kuchikunda kutsamwa sezvo kutsamwa kuchidya kusafunga. Tora kutonga kwedambudziko uye usarikomberedza, edza kusvika pachibvumirano chinogutsa mese muri vaviri.
7. Funga maererano nesarudzo
Vazhinji vanhu vanofunga maererano nematambudziko, kunyanya kana vaine zvakashata manzwiro sekushatirwa nehasha nekuti vanogadzira imwe mhando ye tunnel chiratidzo izvo zvisingavatenderi kuti vaone kupfuura zvinovashungurudza. Nenzira iyi munhu wese anozvidzivirira shure kwematambudziko uye anokura. Nekudaro, sezvo kutsamwa kuchiwanzo kubva mukusawirirana uye kunetsana, kutarisa mhinduro dzinogona kuchinja mamiriro ezvinhu, kuita kuti mativi ese akunde. Naizvozvo, zviri nani kuti usatarise pamatambudziko, asi pamhinduro dzinogoneka.
8.Projekita mune ramangwana
Hasha dzine simba rekupidigura kukosha kwezvinhu. Kana tatsamwa, zvisina maturo zvinokura pamberi pedu uye tinowedzera kutsamwa. Kana tatsamwa, tinorasikirwa nemaonero uye tova vanhu vane udyire, izvo zvinokanganisa zvakanyanya avo vakatikomberedza. Saka nguva inotevera paunotsamwa, zvibvunze kuti: Chii chiri kunditsamwisa, zvichave nebasa here mumakore mashanu? Zvichida kwete. Naizvozvo, nemubvunzo wakareruka uyu unogona kutarisisa mamiriro acho ezvinhu wotora zvine musoro uye nemaonero.
9. Isa kunzwisiswa kugadzirisa
Kuti udzore hasha, unofanirwa kuchinja mafungiro ako. Kana tatsamwa, zvedu kutaurirana kwemukati zvinoshanduka kuratidza iwo manzwiro, asi nenzira iyi isu tinomhanyisa njodzi yekuguma tichiwedzeredza zvese. Naizvozvo, nyatsoteerera kune zvaunotaura kwauri paunotsamwa. Edza kutsiva pfungwa idzodzo nezvimwe zvine musoro. Semuenzaniso, pachinzvimbo chekuti, "Izvi zvinotyisa, zvese zvapera", unogona kuzviudza kuti zvinoshungurudza uye zvinonzwisisika kugumbuka, asi kuti hakusi kuguma kwenyika.
10. Usanyepedze kunge wakarurama chero zvodii
Iko kunowanzo kuve neshoko rakareruka kuseri kwehasha: "Ndiri kuda kuti zvinhu zviendeke nenzira yangu." Vanhu vanotsamwa kazhinji vanofunga kuti vane chokwadi muruoko, saka chero chinhu chinodzivirira zvirongwa zvavo chinobva chave chishuwo chakaoma kutsungirira. Naizvozvo, kuti udzidze kudzora hasha, zvakakosha kuti ubvise iyo yekuda kuita zvakanaka. Isu tinongofanirwa kufunga kuti kwakawanda kwemakakatanwa nezvinetso zvinomuka muhupenyu hwezuva nezuva hazvisi zvinozvidza munhu.
11. Regedza chigumbu
Dzimwe nguva kutsamwa hakukonzerwe nemamiriro ezvinhu atiri kusangana nawo asi nezviitiko zvedu zvekare, kunyangwe isu tisiri kugara tichizviziva. Ndokunge, tasvika kune imwe mamiriro takatakura mutoro mukuru wehasha. Nenzira iyi, chero zvinotaurwa nemumwe kana kuita nemumwe, inova fiyuzi iyo inokonzeresa kutsamwa kwakange kwatove kuda kuputika. Naizvozvo, kudzora kutsamwa, zvakakosha kuti usiye chigumbu. Nguva dzose chengeta chirevo chekare mupfungwa: "Ukandibiridzira kekutanga imhosva yako, kana ukandinyengedza kechipiri imhosva yangu".
12. Tarisa divi rinonakidza
Zvingaite senge basa harigoneke. Chokwadi, patinenge takatsamwa zvinonetsa kuona zvinhu nekuseka. Nekudaro, "kupusa kuseka" inzira inoshanda yekugadzirisa hasha. Hausi mubvunzo wekuseka matambudziko uchitarisira kuti anonyangarika asi zvekutamba pasi uye kugadzira mamiriro epfungwa anotendera iwe kuti utarisane nawo zvakanyanya kuvaka. Iwe unogona kuita joke, iyo isiri yekutsvinya (nekuti zvikasadaro zvinongobatsira chete kudziisa mweya zvakanyanya), kana iwe unogona kutangazve mamiriro auri kurarama mupfungwa dzako, uchiwedzera runako kana kupenga ruzivo.
13. Ziva uye dzivisa zvinokanganisa
Isu tese tine mavara matsvuku, mamiriro kana vanhu vanotigumbura uye vanoita kuti titadze kutsamwa. Kuziva nzvimbo dziya dzinoita kuti titutumuke kuchatibatsira kudzora kutsamwa kwedu. Izvo hazvisi zvekutiza kubva kumatambudziko uye kunzvenga maitiro edu e kubata (kusangana), asi zvakanyanya sezvinobvira kudzivirira mamiriro ezvinhu anogona kuunza hasha. Semuenzaniso, kana iwe uchiwanzo kukakavara nemumwe wako kana iwe uchiuya kumba uchibva kubasa nekuti wakaneta, dzivisa misoro yenyaya kusvika wakwanisa kuzorora. Kana iwe uchiziva kuti uri kuzosangana nemamiriro ezvinhu anogona kukushatirisa, zvinokurudzirwa kuita chiyeuchidzo zvishoma kutanga: fungidzira maitiro auchazvibata mune mamiriro ari mubvunzo uye funga nezvematambudziko anogona kumuka. Kana iwe uine pre-yakasimbiswa yepfungwa script, zvichave nyore kwauri kuti ugare wakadzikama.
14. Funga nezvemigumisiro
Izvo zvakakosha kuti tifunge nezve kutsamwa uye nemhedzisiro yazvo. Funga nezve manzwiro awakaita uye kuti zvakatora nguva yakareba sei kuti udzokere pane zvakajairwa. Funga nezve izvo iwe zvawakawana nehunhu ihwohwo. Uchaona kuti yekutanga yakakuvara bato pamwe ndiwe. Hasha chinhu chinokuvadza zvakanyanya chinokutorera rugare rwepfungwa uye inokanganisa kusagadzikana kwepfungwa dzako, saka iwe uchakurumidza kusvika pakufunga kuti hazvina kukodzera kutsamwa. Nguva inotevera paunonzwa hasha dzichikura mukati mako, zvibvunze kuti: Zvakakosha here kurasika pfungwa dzangu nekuda kweizvi?
15. Edza kuva netsitsi
Kana tatsamwa, zvinonetsa kufunga nezvevamwe. Tinogona kunzwa kukuvadzwa, kunyadziswa, kana kuzvidzwa uye tova nepfungwa yekuzvifunga. Mitsara yakadai sekuti "Sei waita chimwe chinhu chakadai?", "Iwe unogona sei!" kana "Wanga uchifungei?" izvi zvirevo zvemanyepo zvisina kwazvinotungamira. Pane kudaro, isu tinofanirwa kuyedza kunzwisisa maitiro avo nekuzviisa mune yavo shangu. Dzimwe nguva vanhu ivavo vanongova nezvimwe zvinonetsa kana zvakakosha. Kana kuti vaingotadza.
Kushatirwa kusingaperi: vana vasingagumi
Mune mamwe mamiriro ezvinhu, kunyanya kana kusaruramisira kukaitwa, zvinonzwisisika kuti isu tinoita nehasha. Asi kune vanhu vakazoita hasha kusingaperi, vanotsamwa nezve chero chinhu uye havagone kukurira iwo manzwiro asi vanoenda nawo kwese kwavanoenda.
La pathological hasha hunhu hwehuhwana hunoratidza kuti hatigone kukunda kushungurudzika uye kuti tinogara tichida kuve takarurama. Mune zviitiko izvi, zvibvunze mibvunzo mishoma:
- Sei ndichisarudza kutsamwa mune chero mamiriro ezvinhu?
- Chii chandinoita kuti ndigadzire mamiriro anoramba achiunza kutsamwa?
- Ndiyo chete nzira yandinogona kuita nayo here?
- Ndiani wandiri kuranga nehunhu ihwohwo?
- Sei ndichifanira kutsamwa zvachose?
- Ipfungwa dzipi dzinokonzeresa kutsamwa?
- Maitiro angu anokanganisa sei vamwe?
- Ndihwo hupenyu hwandinoda here?
Vanogara vakatsamwa vanhu vanodavira kuti hasha ndiyo chete nzira yekuwana zvavanoda. Naizvozvo, zvakakosha kuti ivo vanzwisise kuti kune dzimwe nzira dzekuita idzo dzinonyanya kushanda uye dzisina kukuvadza kune wese munhu, kusanganisira ivo pachavo. Tarisa mugirazi uye zvibvunze kuti chii chaunoda chaizvo uye chii chinoita kuti ufare. Saka, tanga kushanda.
Zvinyorwa:
Jensen, LA et. Al. (2007) Hunhu Huru Hunhu hunhu hunobatana nekuzvidzora hunokanganisa kudzora kwehasha nehasha? Nyaya Yokutsvakurudza Munhu; (41): 2-403.
Weber, H. (2004) Kuongorora muSocial Kuvaka kweHasha. Kukurudzira uye Emotion; 28: 197-219.
Howells, K. & Day, A. (2003) Kugadzirira kwehasha manejimendi: kiriniki uye nedzidziso nyaya. Clinical Psychology Review; (32): 2-319.
Mwedzi, JR & Eisler, RM (1983) Kutsamwa kwehasha: Kuenzanisa kwekuyedza kweatatu maitiro ekurapa. Behaviourapy Therapy; (14): 4-493.
Raymond, W. & Novaco, W. (1976) Iwo mabasa uye mutemo wekumutsa kwehasha. Am J Psychiatry; (133): 10-1124.
Kupinda Nzira yekugadzirisa kutsamwa nehasha? Matipi gumi anoshanda yakatanga kubudiswa muna Kona yePsychology.
