O le a le eseesega i le va o uiga ma uiga?

0
- Faʻasalalauga -

O upu uiga ma le agava'a e masani ona fesuia'i, pe a uma, na o ni nai mataitusi e suia. E talitutusa lava i le sipelaina ma le faaleoina, ae e eseese o latou uiga, o lea e le o ni manatu e fesuiai.

O le a tonu le uiga?

Aptitude e sau mai le upu Latina aptus, o lona uiga "talafeagai", o lea e masani ona malamalama o le gafatia, gafatia poʻo le taleni foi. O le mea moni, o le agavaa e faasino i tomai po o tomai ua tatou maua i se vaega faapitoa o galuega.

Le uiga o tulaga taua ia po o manaoga e mafai ai ona tatou atiina ae ni tomai faapitoa pe sili atu foi i nisi vaega. Ae ui i lea, o le agavaʻa e le tutusa ma le agavaʻa poʻo le fiafia, o se manatu sili atu ona faʻapitoa e faʻatatau i naʻo nisi vaega o le gaioiga a le tagata i totonu o se faʻatapulaʻa lautele.

O se tagata e iai se tomai mo gagana, mo se faʻataʻitaʻiga, o le a vave ona aʻoaʻoina se gagana ese, ae e le faʻapea o ia o se failauga lelei poʻo se tagata faʻatauanau. O le agavaa e faʻapitoa, e faʻatapulaʻa i se vaega patino ma faʻalagolago uma i mea faʻavae ma luga o taumafaiga a le tagata lava ia.

- Faʻasalalauga -

O le manatu o Bingham o le agavaa o loʻo faʻaalia ai e uiga i “se tulaga po o se seti o uiga ua manatu o se faailoga o le mafai e se tagata ona maua se poto faapitoa (masani faapitoa), tomai, po o se seti o tali e ala i aoaoga, e pei o le mafai ona aoao se gagana fou po o le fatuina o musika…”

Fai mai foi Bingham o le agavaa o se fua lea o le avanoa o se tagata e manuia ai i nisi ituaiga o tulaga, e pei o le taina o le vaiolini po o le taalo tenisi. O le uiga la e sili atu nai lo le na'o le tomai, e mafai e se tasi ona fai mai o le gafatia ma le malosi e faatino ai.

O lona uiga atonu e maualuga le a’oa’oina o le tagata ona e tele lona poto, ae e le faapea ai o ia o se faiaoga lelei, aua o le mea lea na te manaomia ai le tomai e mafai ai ona ia tuufaasolo mai lena poto. O lea la, o le agavaa, o le faavae lea e atiina ae ai tomai faapitoa.

O le a le uiga?

O le upu uiga e sau mai le upu Latina actus, mamao mamao o galue o lona uiga "tuunai, ave se mea i luma", o lea ia galue, fai. O upu e pei o le "uiga" ma le "uiga" e fananau mai i nei aʻa. O le mea lea, o lenei manatu e faatatau i le faʻamoemoe o se tagata e tali atu i nisi tulaga i taimi uma.

O uiga e aofia ai le auala tatou te vaʻai ma iloilo ai se mea poʻo se tasi, ona avea ai lea ma uiga e tali lelei pe le lelei i se manatu, mea, tagata poʻo se tulaga. O le mea moni, o uiga e masani lava ona fausia pe a tatou faʻafesoʻotaʻi ma nisi tulaga, tagata poʻo vaega i le olaga atoa.

Ae o le taimi lava e faʻamautu ai uiga, e masani ona latou faʻamalosia i tatou e faia se auala patino pe a tatou oʻo i na tulaga pe manaʻomia ona fegalegaleai ma ni tagata poʻo ni vaega patino. O le mea moni, o le uiga faaalia o se tulaga galue o le nofo sauni lea e uunaʻia ai i tatou e tali atu i se auala masani.

Mo Cantril, mo se faʻataʻitaʻiga, "O se uiga o se tulaga sili atu pe itiiti ifo tumau o le mafaufau lea e faʻaalia ai se tagata e tali atu i se auala faʻapitoa i soʻo se mea poʻo se tulaga e faʻatatau i ai". I se itu, o le mo pe tetee i nisi mea, o lona uiga o se lagona faʻalagona ma se iloiloga faʻapitoa o mea, mea e lua e faʻatupu ai ni amioga.

E manino lava, o uiga e mafai ona tausia i se tulaga faʻavae e ala i le faʻatupuina o se tali o le fiafia pe le fiafia i se tulaga poʻo se tagata. Ae o uiga e iai se vaega fa'alagona po'o le mafaufau e sili atu ona lavelave e mafai ona fa'aosofia ai lagona o le alofa po'o le ita, ita po'o le 'ino'ino, fefe po'o le popole.

O le eseesega tele i le va o uiga ma le agavaa e taoto i lo latou amataga

O le mea moni, e lē tutusa uiga ma le agavaa. O le eseesega tele i le va o uiga ma agavaa e maua i le amataga o manatu uma e lua. E ui o uiga e masani lava ona mafua mai i o tatou talitonuga ma manatu, e mafua mai i o tatou aafiaga i le olaga, o le agavaa e faasino i le faigofie o le mauaina o tomai fou e ala i le poto masani, o se tomai e masani ona i ai se vaega o le kenera.

O le mea moni, o le tele o tomai e masani lava. E iai tagata na fananau mai ma le tomai faʻanatura e faʻatino ai nisi o galuega poʻo e faigofie ona aʻoaʻoina aua e sili atu lo latou gafatia. I le isi itu, o le uiga e faasino atu i se uiga masani na maua i tulaga o le olaga. O le taunuuga lea o o tatou talitonuga ma lagona, e matua aafia lava i aafiaga ma mea tau le siosiomaga.

- Faʻasalalauga -

O lenei eseesega i le va o uiga ma le agavaa e iloa ai foi lo latou tumau i le aluga o taimi. E ui e moni o nisi uiga e mafai ona faʻapitoa ma teteʻe i suiga, e masani lava o uiga e tumau pea ona tumau ona o ona uiga faʻavae. O uiga e masani lava e le tele se eseesega i le gasologa o tausaga.

I le isi itu, o uiga, e pei ona sili atu ona fesoʻotaʻi ma uiga ma tulaga o le olaga, e sili atu le sua ma le tele o uiga. Atonu e faigofie atu i se tagata ona suia ona uiga i le lē faamaoni po o le faatauatane, nai lo le atiina aʻe o le tomai e tā ai ma le atamai se mea fai musika. I le avea ai o se tulafono lautele, e sili atu ona faigofie le faʻalauiloaina pe suia se uiga nai lo le atinaʻeina o se tomai mai le sasa.


Uiga po'o le agava'a: o le fea e sili atu ona taua?

O le agavaa o le tomai lea o se tagata e maua ai se tomai fou, ae o uiga e faaalia ai lona tulaga masani i nisi tulaga. E ui ina eseese, ae e tāua uma.

Fa'apolofesa, mo se fa'ata'ita'iga, tatou te le o mamao pe a lelei o tatou tomai ae leaga uiga, aua o fete'ena'iga o tagata, o le fa'alēmata'u tatou te fa'aalia i a tatou galuega ma le fa'amalo i manatu o le a avea ma fa'alavelave i lo tatou atina'e.

Ae ui i lea, o le a tatou le mamao tele e ui lava e lelei o tatou uiga ae leai se tomai. E i ai nisi vaega e taua tele ai tomai, e pei o musika po o faatufugaga. Talu ai o nisi tomai e sili atu ona faigata ona atiaʻe nai lo isi, o le i ai o latou "faʻaletonu" o le a faʻalelei tele ai le ala, ma maua ai se avanoa faaopoopo.

O le mea lea, o le taumafai e filifili i le va o uiga poʻo le agavaʻa e ala i le tuʻuina atu o le mamafa i le tasi poʻo le isi e leai se uiga. I se tulaga lautele, e taua le iloa o tatou uiga. O le nofouta i mea tatou te faia e sili ona lelei, mea e mafai ona tatou faia sili atu le sologa lelei ma le itiiti o taumafaiga. O mea tatou te fiafia i ai ma tatou lagona na fananau mai ona tatou te faia i se auala masani e pei o le manava.

O le taimi lava tatou te iloa ai a tatou 'taleni' faapitoa, e tatau ona tatou mautinoa o loʻo tatou atiina ae na tomai i le faʻataʻitaʻiga ma faʻatasi ma i latou ma uiga saʻo. O le uiga saʻo i le olaga e le gata e mafai ona tatalaina le tele o faitotoa mo i tatou, ae e mafai foi ona fesoasoani ia i tatou ia sili atu le faʻamoemoe, faʻafeiloaʻi faʻalavelave ma le toʻa sili atu ma faia filifiliga sili atu. O le mea lea, e tatau ona tatou mautinoa o uiga ma uiga e o faatasi i taimi uma. I lenei auala o le a mafai ai ona tatou lagona atili le faamalieina ma le faamalieina.

Punavai:

Eagly, AH (1992) Le alualu i luma le tutusa: Social psychology ma le suʻesuʻeina o uiga. Journal of Personality and Social Psychology63 (5): 693-710.

Snow, RE (1992) Aptitude Theory: O ananafi, Aso, ma a taeao. Saienitisi Faaleaoaoga; 27 (1): 5-32.

Sherif, M., & Cantril, H. (1947) O le mafaufau o le ego-aʻafia: uiga faʻaagafesootai ma faʻamatalaga. John Wiley & Sons Inc.

Bingham, WV (1942) O le faʻavasegaina o tagata faigaluega a le vaegaau. The Annals of the American Academy of Political and Social Sciences; 220:18-28.

Le faitotoʻa O le a le eseesega i le va o uiga ma uiga? na muamua lomia i le Tulimanu o le Psychology.

- Faʻasalalauga -
Tala muamua5 fiailoa e uiga i Queen Camilla atonu e te leʻi iloaina: mai lona fefe i lona alofa i manu
Mataupu e sosoʻoKhloe Kardashian faʻaalia le igoa o lana tama ma se tina sui
MusaNews aufaigaluega faatonu
O lenei vaega o le tatou Mekasini o loʻo tagofia ai foi ma le tufatufaina atu o tala sili ona manaia, matagofie ma talafeagai na faʻatonutonuina e isi Blogs ma e sili ona taua ma lauiloa Mekasini i luga o le upega tafaʻilagi ma na faʻatagaina le tuʻufaʻatasia e ala i le tuʻuina atu o latou fafaga tatala e fefaʻasoaʻi. Lenei e faia mo maua fua ma leai se polofiti ae ma le faʻamoemoe tasi o le faʻasoaina o le aoga o mea i totonu faʻaalia i le 'upega tafaʻilagi nofoaga. Ia… aisea e te tusi ai pea i mataupu pei o faiga? Le mea teuteu? O le faitatala? Aesthetics, aulelei ma feusuaiga? Pe sili atu? Aua a faia e fafine ma a latou musumusuga, e faia e mea uma se vaʻaiga fou, o se faʻasinoga fou, o se mea malie fou. Mea uma suia ma mea uma moli ma fou paolo ma paolo, aua o le fafine lalolagi o se tele palette ma le iu ma o taimi uma fou lanu! A wittier, sili atamai, maaleale, sili atu lalelei atamai ... ... ma lalelei o le a laveaʻi le lalolagi!