Een bat en een bal kosten in totaal € 1,10. Als de knuppel 1 euro meer kost dan de bal, hoeveel kost de bal dan?
Dit was een van de vragen die psychologen van het Nationaal Centrum voor Wetenschappelijk Onderzoek in Frankrijk aan 248 universiteitsstudenten stelden. Zonder er veel over na te denken, zei 79% dat de knuppel 1 euro kostte en de bal 10 cent.
Het antwoord was fout. In werkelijkheid kostte de bal 5 cent en de club 1,05 euro. De meeste mensen hebben het bij het verkeerde eind omdat ze het slachtoffer zijn van cognitieve luiheid.
Wat is cognitieve luiheid?
Denken is moeilijk. Ons brein is een soort patroonherkenningsmachine. Daarom zijn we blij als dingen zich aanpassen aan de mentale patronen die we al hebben, en als dat niet het geval is, proberen we ze op alle mogelijke manieren aan te passen aan onze vooraf vastgestelde manieren van denken.
We nemen zelden de tijd of besteden er niet genoeg mentale energie aan om nieuwe patronen te construeren die gebeurtenissen en fenomenen kunnen verklaren die niet passen in ons wereldbeeld.
Meestal negeren we logica en passen we een "luie" heuristiek toe. Heuristieken zijn strategieën die we gebruiken om de informatieverwerking te versnellen en een adequaat antwoord te vinden. Het zijn mentale paden om snel tot oplossingen of verklaringen te komen.
Het is duidelijk dat heuristieken ons een enorme hoeveelheid mentale energie besparen. Maar als we ze te veel vertrouwen, zonder ze te veranderen, kunnen we in een staat van mentale stagnatie vervallen, die bekend staat als 'cognitieve luiheid'. Deze cognitieve luiheid wordt nog acuter wanneer we worden geconfronteerd met complexe situaties waar geen eenvoudig antwoord op is.
Cognitieve luiheid, het graf van creativiteit
Heb je ooit de wielen van een trein van dichtbij gezien? Ze zijn geflensd. Dat wil zeggen, ze hebben een lip die voorkomt dat ze van de rails gaan. Oorspronkelijk hadden de wielen van de treinen echter niet dat ontwerp, die veiligheidsmaatregel van toepassing op het spoor, aldus de deskundige. Michaël Michaëlko.
In het begin werd het probleem gesteld in de volgende bewoordingen: hoe kunnen er veiliger sporen voor treinen worden gecreëerd? Als gevolg hiervan werden honderdduizenden kilometers spoor aangelegd met een onnodige stalen rand, met de daaruit voortvloeiende kosten. L'inzicht kwam toen ingenieurs het probleem herformuleerden: hoe kun je wielen maken die circuits veiliger maken?
De waarheid is dat als we de dingen eenmaal vanuit één perspectief zien, we de deur sluiten voor andere mogelijkheden en ons concentreren op het ontwikkelen van één enkele manier van denken. Laten we slechts in één richting verkennen. Dat is de reden waarom alleen bepaalde soorten ideeën in ons opkomen en andere niet eens bij ons opkomen. Om andere creatieve mogelijkheden te bereiken, moeten we onze visie verbreden.
Inderdaad, een van de vormen die cognitieve luiheid aanneemt, is het accepteren van onze indrukken van problemen, conflicten of zorgen. Als we eenmaal een startpunt hebben vastgesteld, zoeken we niet naar andere manieren om de werkelijkheid te begrijpen.
Maar zoals het bij ons gaat eerste indruk van een persoon, is het aanvankelijke perspectief op problemen en situaties vaak beperkt en oppervlakkig. We zien niet verder dan wat we verwachten te zien op basis van onze ervaringen en onze manier van denken. Dit betekent dat cognitieve luiheid ervoor zorgt dat we mogelijke oplossingen vermijden en dat we de deur sluiten voor creativiteit.
Degenen die niet denken zijn gemakkelijker te misleiden
Cognitieve luiheid gaat niet alleen in tegen creativiteit, het kan ons ook meer beïnvloedbaar en manipuleerbaar maken. De neiging om bestaande mentale patronen te volgen, leidt ertoe dat we bepaalde overtuigingen of informatie accepteren zonder ze in twijfel te trekken.
In 2019 heeft een groep onderzoekers van de Yale universiteit vroeg 3.446 mensen om de juistheid van een reeks nieuwskoppen op Facebook te beoordelen. De resultaten waren verrassend.
Ze ontdekten dat we eigenlijk niet veel meer geneigd zijn om nepnieuws te geloven als het aansluit bij ons wereldbeeld, maar eerder dat het cognitieve luiheid is. Zelfbedrog of de beredeneerde redenering zijn slechts een deel van de verklaring van het fenomeen van nep-nieuws, de andere is dat we ons gedragen als cognitieve vrekels.
Deze onderzoekers ontdekten dat mensen met een meer analytisch denkvermogen een scherper vermogen hebben om waarheid van leugens te scheiden, zelfs als de inhoud van het nepnieuws overeenkomt met hun opvattingen en perceptie van de wereld.
Dit betekent dat we, in plaats van de informatie die we consumeren kritisch te evalueren, onze toevlucht nemen tot andere heuristieken, zoals de geloofwaardigheid van de bron, de status van de auteur of de bekendheid met bepaalde informatie, waardoor we de mate van nauwkeurigheid ervan niet kunnen bepalen en ons meer geneigd zijn om in onwaarheden of stereotypen te geloven.
Omkeerbaar denken als tegengif voor cognitieve luiheid
We hebben allemaal een beperkt vermogen om informatie te verwerken, dus nemen we mentale snelkoppelingen wanneer we maar kunnen. Hier is geen schande in. Stereotypen zijn een voorbeeld van dergelijke mentale snelkoppelingen. Het is een vereenvoudiging van complexe situaties die ons helpt ze het hoofd te bieden met een eenvoudig model waarin we de rijkdom van mensen en de wereld invoegen. Het goede nieuws is dat het besef dat we allemaal last hebben van cognitieve luiheid, ons helpt om het te bestrijden.
Om dit te doen moeten we uitgaan van het feit dat niet alles altijd in onze mentale schema's past. In feite is het goed dat dingen niet bij elkaar passen, want die discrepantie stelt ons in staat om onze geest te openen en ons wereldbeeld te verruimen.
Wanneer we worden geconfronteerd met een feit, fenomeen of idee dat afwijkt van onze manier van denken, hebben we twee opties: proberen het op welke manier dan ook aan te passen of te accepteren dat onze mentale schema's niet voldoende zijn om uit te leggen wat er gebeurt of om te zoeken een oplossing.
Omkeerbaar denken, opgevat als het vermogen om in verschillende richtingen over dingen na te denken, is het beste tegengif voor cognitieve luiheid. Om het toe te passen, moeten we het vermogen ontwikkelen om dingen vanuit ons gebruikelijke perspectief te zien, maar ook vanuit het tegenovergestelde. Op deze manier kunnen we tegenstellingen en tussenliggende opties opnemen. In de praktijk is het noodzakelijk om een mogelijkheid te overwegen, maar ook het tegenovergestelde.
Het is belangrijk om te onthouden dat om in cognitieve luiheid te vervallen, een klein signaal voldoende is om ons te vertellen dat we gelijk hebben of om ons denken opnieuw te bevestigen. Het is gemakkelijker te geloven dan te denken. Omkeerbaar denken moedigt ons aan om aandacht te schenken aan de tegenovergestelde richting en nota te nemen van die aanwijzingen die erop wijzen dat we het bij het verkeerde eind hebben, tekenen dat er hiaten in onze heuristiek en onze mentale schema's zijn.
We moeten dus oordelen opzij zetten, de feiten herinterpreteren, accepteren en de nodige veranderingen doorvoeren om onze opvattingen en manieren van denken uit te breiden. Dit zal ons helpen een rijker perspectief op de wereld te ontwikkelen en een open geest te houden.
Bronnen:
Pennycook, G. Rand, DG (2019) Lui, niet bevooroordeeld: gevoeligheid voor partijdig nepnieuws wordt beter verklaard door een gebrek aan redenering dan door gemotiveerde redenering. kennis; 188:39-50.
De Neys, W. et. Al. (2013) Gevoeligheid voor vleermuizen, ballen en substitutie: cognitieve vrekers zijn geen gelukkige dwazen. Psychon Bull Rev; 20 (2): 269-73.
De ingang Cognitieve luiheid, degenen die niet denken zijn gemakkelijk te misleiden werd voor het eerst gepubliceerd in Hoek van de psychologie.
