Echiche na-efegharị dị ka darts nsi. Mwakpo ahụ ad hominem ha bụ usoro nke ụbọchị. Nzaghachi na-eto eto na obodo nke yiri ka ọ na-enwewanye mmetụta na enweghị nkwekọrịta.
Akụkụ buru ibu nke mwakpo a na-eme kwa ụbọchị na netwọk mmekọrịta, iwe na-enweghị nchịkwa nke okwu ụfọdụ na-akpali ma ọ bụ nkatọ nke akụkụ Akwụkwọ Nsọ nwere nkọwa dị mfe: enweghị nghọta ọgụgụ. Anyị na-ebi n'ime obodo nke na-aghọta obere ma na-egosipụta ọtụtụ echiche.
Nghọta ọgụgụ na ọdịda efu
Site n'oge ruo n'oge, Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) na-enyocha ọkwa ọgụgụ isi nke ndị mmadụ bi na mba 38 so na ya ma na-akwadebe akụkọ ahụ. "Nka nke anya". Otu n'ime nkà ndị a nyochara bụ nghọta ọgụgụ.
Nghọta ọgụgụ bụ ikike nke na-enye anyị ohere ịghọta nke ọma, nyochaa na iji ederede ederede iji sonye nke ọma na ọha mmadụ, nweta ihe mgbaru ọsọ anyị ma ọ bụ nanị ịgbasa ihe ọmụma anyị na ịzụlite ikike anyị.
Nghọta ọgụgụ gụnyekwara nka ndị ọzọ dị mfe, site n'ịtọpụta mkpụrụokwu na ahịrịokwu ruo n'ịghọta, ịkọwa na nyocha ha. Iji mee nke a, anyị kwesịrị imejuputa usoro echiche dị mgbagwoju anya dị ka njikọ, nyocha, ntụnyere, mkpokọta na ntinye.
Agbanyeghị, nghọta ọgụgụ anyị anọwo na ọdịda efu kemgbe ogologo oge. Nchọpụta sitere na akụkọ OECD kachasị ọhụrụ na-egosi na n'ọtụtụ mba enwere oke egwu nke ndị toro eto nwere nkà asụsụ dị ala.
Naanị 0,7% nke ndị toro eto nwere nnukwu nghọta ọgụgụ; ya bụ, ọ bụ "nwere ike ijikọ ozi sitere na ederede dị iche iche, mepụta echiche ma ọ bụ echiche ndị yiri ya ma ọ bụ na-emegiderịta onwe ha, nyochaa arụmụka dabere na ihe akaebe. Nyochaa ntụkwasị obi na isi mmalite nke ozi, yana ịchọta akụrụngwa nkwuputa ma ọ bụ kwuo ihe ”.
N'aka nke ọzọ, n'etiti 4,9 na 27,7% nke ndị okenye na-egosi ọkwa dị oke mkpa nke nkà, n'agbanyeghị na enwere ọdịiche dị n'etiti mba. Spain na Italy nọ n'okpuru ndepụta ahụ, nwere akara kacha njọ.
Na Spain, dịka ọmụmaatụ, 7,2% nke ndị toro eto nwere oke nghọta ọgụgụ isi, Italy (5,5%) sochiri France (5,3%). Ọbụna mba dị ka US na UK erughị nkezi n'ịghọta ọgụgụ.
Ndị a na-enwe ike ịgụ na ịghọta naanị obere ederede na isiokwu ha maara nke ọma. Na ha nwere ike ịza ajụjụ ịgụ naanị ma ọ bụrụ na ha chọta azịza ya na ederede, nke pụtara na ọ nweghị nhazi ozi na-ewere ọnọdụ.
Anyị na-agụ obere, ngwa ngwa na karịa elu elu
A ọmụmụ nke Piwu Research Center na-ekpughe na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ndị toro eto America agụbeghị akwụkwọ kpamkpam n'afọ gara aga. Iji tinye data ndị a n'uche, naanị chee na ọnụ ọgụgụ ndị e dekọrọ na 1978 ji okpukpu atọ. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, na 1978 anyị na-agụ ihe karịrị ugbu a.
N’ezie, nanị n’ihi na nghọta ịgụ ihe na-ebelata apụtaghị na ndị mmadụ apụghị ịgụ ihe ma ọ bụ na ha agụghị ihe. E kwuwerị, ugbu a anyị na-agụkwu ozi-e, ozi ederede, ibe weebụ na akụkọ dị mkpirikpi na mgbasa ozi dijitalụ.
Mana nke ahụ abụghị otu ihe…
Ọmụmụ ihe e mere na Ụlọ Akwụkwọ Ọgwụ nke Mahadum Showa na-ekpughe na ụmụ akwụkwọ na-eme nke ọma n'ule ịgụ ihe mgbe ha na-agụ akụkụ ahụ na akwụkwọ, kama iji smartphone, n'agbanyeghị ụdị ozi.
Ndị nchọpụta a chọpụtara na ịgụ ihe na smartphone na-ebute ọrụ prefrontal ọzọ, nke nwere ike igosi ibu ọgụgụ isi dị elu; ya bụ, ọ na-achọ mgbalị ka ukwuu karịa ịgụ akwụkwọ.
Obi abụọ adịghị ya na nkà na ụzụ agbanweela àgwà ịgụ akwụkwọ anyị. Ikekwe anyị na-agụ ihe, ma na a ọzọ elu ụzọ. Anyị na-awụlikwa elu site n'otu usoro gaa n'ọzọ, site n'otu ihe akụkọ gaa na nke ọzọ, site n'otu nkọwa gaa na nke ọzọ… Anyị na-anọ n'isi akụkọ wee pịgharịa na ozi ahụ, na-ekwere na anyị amụtala ma ọ bụ ghọta echiche onye edemede mgbe n'eziokwu anyị aghọtabeghị. . N'ezie, otu nnyocha e mere na Mahadum Texas gosiri na kesaa akụkọ na mgbasa ozi ọha ọ na-eme ka anyị mara ihe karịa, ọ bụrụgodị na anyị agụbeghị ya.
Mmekọrịta nke mgbasa ozi dijitalụ na mkpali na-aga n'ihu nke a na-ekpughere anyị na ntanetị na-edugakarị anyị na saịtị ndị ọzọ, na-eme ka anyị ghara ịchọta ihe anyị na-agụ ma daba n'ụdị oghere ojii. Ọsọ iri ihe ọmụma ahụ na-egbochi anyị ịhazi ya nke ọma. Ọ dị ka anyị na-agbakwunye data mgbe niile na-enweghị nsogbu iji nyochaa ntụkwasị obi ya ma ọ bụ mee ka ọ pụta ìhè. Anyị na-eri ozi mana anyị anaghị agbanwe ya ka ọ bụrụ ihe ọmụma.
Mana ọ bụghị ihe niile kpatara teknụzụ…
Ịghọta umengwụ, mmeghachi omume mmetụta uche na enweghị ọmịiko: mmanya na-agbawa agbawa nke amaghị ihe
Nsogbu nghọta ọgụgụ abụghị naanị n'ihi iji teknụzụ eme ihe n'ụzọ na-ezighị ezi. Hapụ naanị! Ha nwekwara mgbọrọgwụ ọha. Anyị na-ebi n'ime ụwa ngwa ngwa ebe a na-akwụghachi ụgwọ ozugbo, yabụ mgbe ụfọdụ ọ na-adị anyị ka anyị enweghị oge iji gụọ otu akụkọ dum, nweta nghọta, ma ọ bụ gwuo egwu.
Yabụ ka anyị banye n'ime umengwụ ihe ọmụma.
Echiche na-achọ mgbalị na oge, n'ihi ya, anyị na-ahapụ onwe anyị site n'ụkpụrụ echiche ndị e hiwere tupu oge eruo. Anyị anaghị anwa ịghọta. Ka okwu ndị ahụ na-agbagwojuru anya karị, ka umengwụ na-adịwanye njọ na-adịwanye njọ, ka anyị na-emekwa ụzọ mkpirisi echiche karị.
Ya mere, ọchịchọ na ike ịgụ ogologo oge na nke ọkaibe ederede, yana ịghọta echiche ndị na-ede akwụkwọ na-agbalị ịkọwa, na-ebelata. Anyị enweghị ike itinye onwe anyị na akpụkpọ ụkwụ onye edemede ma gbalịa chọpụta ihe ọ pụtara.
Ọ bụ ezie na mgbe anyị na-agụ otu akụkụ, anyị enweghị ike ịgbanahụ mmetụta nke ahụmahụ anyị na ụzọ anyị si aghọta ndụ, n'oge na-adịbeghị anya, anyị enwekwaghị mmetụta ọmịiko dị mkpa iji ghọta onye na-ede ihe. Ya mere, anyị na-ejedebe na-agbaji àkwà mmiri nke mkparịta ụka nke na-enye ohere ịmepụta ihe dị mkpa dị n'etiti onye edemede na onye na-agụ akwụkwọ.
Anyị anaghịzi ajụ onwe anyị ma anyị aghọtala nke ọma ma ọ bụ na anyị gaara akọwahie okwu ndị ahụ, naanị anyị na-agbanwe echiche anyị - nke ga-abụ ndị na-adịghị mma mgbe niile ebe ọ bụ na anyị amaghị eziokwu onye dere - n'ime ikpe siri ike nke anyị ji nkume nkume ma ọ bụ n'ihu ọha. bulie elu.
Na nke kachasị njọ, nzaghachi na-adaberekarị na snippet nke ozi ewepụtara na ọnọdụ ndị na-eme ka mmetụta mmetụta uche anyị pụta. Ọgụgụ na-akwụsị ịbụ ọrụ na-egosipụta n'ụzọ bụ isi ka ọ bụrụ mmemme ngwa ngwa na mmeghari. Ị naghị agụ iji ghọta ma ị meghachi omume. Anyị adịghị agụ ihe iji gbasaa echiche anyị banyere ụwa kama ikpe ikpe.
Dị ka Steven Mintz, prọfesọ akụkọ ihe mere eme na Mahadum Texas si kwuo, "Dịka pasent nke ndị mmadụ na-abanye na mahadum abawanyela, pasent nke ụmụ akwụkwọ nwere nkà ịgụ ihe dị elu ebelatala, na-agba ndị ọkachamara ume ka ha belata ihe ndị chọrọ ịgụ akwụkwọ."
Ya mere, anyị adabawo n'ime mgbada ala ebe anyị chụrụ n'uche n'ebe ịchụàjà nke ngwa ngwa. N'ihi ya, ọ bụghị ihe ijuanya na anyị nwere ọnụ ọgụgụ ndị gụrụ akwụkwọ karịa mana ndị na-aghọtachaghị. More "ịkọwa" mana ọ naghị atụgharị uche. Na ọtụtụ ọmụmụ, ma obere ọmịiko. N'uche zuru oke na mmetụta efu.
Isi mmalite:
Honma, M., Masaoka, Y., Iizuka, N., Wada, S., Kamimura, S., Yoshikawa, A., Moriya, R., Kamijo, S., & Izumizaki, M. (2022). Ịgụ ihe na smartphone na-emetụta ọgbọ ude, ọrụ ụbụrụ, na nghọta. Akụkọ sayensị; 12(1): 1589.
Gelles, R. & Perrin, A. (2021) Onye na-adịghị agụ akwụkwọ na America? N'ime: Piwu Research Center.
Batini, F. et. Al. (2013) OECD: Nka nka. N'ime: OECD.
Moore, DW (2005) Ihe dị ka ọkara nke ndị America na-agụ akwụkwọ. N'ime: Gallup.
Ọnụ ụzọ Anyị na-ebi n'ime obodo nke na-aghọta obere ma na-egosipụta ọtụtụ echiche mbụ e bipụtara na Nkuku nke Psychology.
