Gbogbo orilẹ-ede ni awọn akọni wọn. Fere gbogbo eniyan, ju.
Laisi iyemeji, jakejado itan-akọọlẹ awọn eniyan akọni ti wa ti o ti di apẹẹrẹ ti igboya, iyi, irubọ…
Sibẹsibẹ, philosopher Soren Kierkegaard, ẹni tó mọ̀ nígbà kan pé ète rẹ̀ nínú kíkọ̀wé ni láti “dídí” ìgbésí ayé àwọn òǹkàwé rẹ̀ nípa fífẹ́ láti mú ìrònú wọn yí padà nípa rírọ̀ wọ́n lọ́kàn láti béèrè ohun tí wọ́n ti máa ń fìgbà gbogbo gbà lọ́wọ́, ó ṣe kàyéfì dé ìwọ̀n àyè wo ìtẹ̀sí àwùjọ yìí láti mú ìgbóríyìn fún àwọn akoni jẹ ti o dara tabi paapa wuni.
Iyin mu awọn akikanju lati dubulẹ lori aga
“O le rii eniyan ti o lúwẹ nipasẹ odo omi, iṣẹju-aaya kan ti o mọ awọn ede 24 tabi kẹta ti o nrin ni ọwọ ara rẹ. Ṣugbọn ti eniyan ba ro pe o ga ju awọn iye agbaye lọ nipasẹ iwa-rere, igbagbọ, ọla, ifaramọ, ifarada… Lẹhinna itara jẹ ibatan ẹtan… Ohun ti o ga ju gbogbo agbaye lọ ko yẹ ki o gbekalẹ bi ohun elo. iwunilori ṣugbọn bi iwulo ", Kọ Kierkegaard.
Ní pàtàkì, onímọ̀ ọgbọ́n orí náà kìlọ̀ fún wa pé ìkíni lásán fún àwòrán akọni náà, tí a rò pé ó ga ju ọ̀pọ̀ ènìyàn lọ, jẹ́ ọ̀nà ìrọ̀rùn tí ó mú wa dùbúlẹ̀ sórí ìtẹ́. Iyanu fun akọni ti o ro pe o jẹ eniyan ti o ga julọ ko ṣe iyipada eyikeyi ninu ihuwasi wa, nitorina ko wulo.
Kierkegaard, ni otitọ, tọka si iyẹn "Iyatọ nla wa laarin alarinrin ati alafarawe, nitori alafarawe jẹ, tabi o kere ju gbiyanju lati jẹ ohun ti o nifẹ si”. Fun onimọ-jinlẹ, ifẹnukonu akọni naa yoo jẹ deede ti ode oni ti fifun fẹran lori media awujọ si ifiweranṣẹ ti o ni ibatan si iṣe ọlọla kan. Ko si nkankan siwaju sii. Ni kete ti a ba lọ kuro ni Intanẹẹti, itara asiko yẹn fun akọni alailorukọ ko ni ipa kankan lori ihuwasi wa mọ.
Iṣoro naa nwaye nigbati itara ba da lori igbagbọ pe awọn eniyan giga julọ wa ti o le ṣe awọn nkan ti ko ṣee ro fun iyokù awọn eniyan. A ṣe ẹwà wọn, ṣugbọn nipa gbigbe wọn si ori ẹsẹ. Ati pe eyi nyorisi wa si ailagbara. A gba wa ni itara laisi iyalẹnu kini a le ṣe lati fi awọn iye ti a gbagbọ sinu adaṣe.
Heroism bi a synonym ti ìbàlágà ati ominira
Fun Kierkegaard "Iyin ko ni aaye tabi jẹ ọna abayọ kan" nitori pe ko yorisi iṣe, ṣugbọn o di iru itunu lati tọju aworan rere ti a ni ti ara wa. Nipasẹ ẹrọ imọ-jinlẹ ti introjection, a ṣe ikalara si ara wa awọn abuda ti awọn eniyan ti a nifẹ si. Eyi mu ki a ni itara nipa ara wa. Ṣugbọn laisi nini lati gbe ika kan soke.
Kierkegaard mọ pe gbogbo eniyan mu pẹlu wọn yatọ si ti abẹnu idiwo, ṣugbọn ọkan ninu awọn julọ wọpọ ni idanwo lati ro pe o ti to lati ẹwà awọn ti o dara ara Samaria lati di ọkan, laifotape awọn seese ti di ọkan jade ti o rọrun nkede.
Onimọ-jinlẹ Philip Zimbardo gba lori awọn aaye kan pẹlu Kierkegaard: “Ipari kan lati inu iwadii mi ni pe eniyan diẹ ni o ṣe ibi, ṣugbọn o kere pupọ lati ṣe akọni. Laarin awọn iwọn wọnyi ti iṣọn agogo ti ẹda eniyan ni awọn ọpọ eniyan, gbogbo eniyan ti ko ṣe nkankan, ti Mo pe ni 'awọn akikanju ti o lọra', awọn ti o kọ ipe si iṣẹ ati, nipa ṣiṣe ohunkohun, nigbagbogbo n ṣe agberoro ni gbangba. awọn onkọwe ti ibi ".
Kierkegaard ni idaniloju pe jijẹ ararẹ jẹ ibeere ti iṣe ti kii ṣe ẹbẹ nikan si “awọn iyasọtọ iyasọtọ”, si awọn akọni ti o nifẹ si, ṣugbọn kan gbogbo wa.
Bibẹẹkọ, irẹwẹsi, itankale ojuse, igbọràn si aṣẹ, awọn eto aiṣododo, titẹ ẹgbẹ, imukuro iwa ati ailorukọ jẹ diẹ ninu awọn ipo awujọ ti o mu ki a nifẹ si akọni, ṣugbọn ni itara ati ọna jijinna.
Nitootọ, botilẹjẹpe ọrọ akoni ti di olokiki lati tọka si awọn oriṣa - ti o ni awọn agbara ti o ju ti ẹda ati, nitorinaa, ko ṣee ṣe si eniyan ti o wọpọ - ọkan ninu awọn imọ-jinlẹ ti atijọ julọ lori ipilẹ-ọrọ rẹ tọka si otitọ pe "Akikanju ni ẹniti o ti de ọdọ ti o si sọ ipo eniyan rẹ ni kikun."
Ni irisi yii, eyiti o ni ibamu ni kikun pẹlu iran Kierkegaard, eeya ti akọni yoo jẹ ti eniyan ti o ṣakoso lati bori awọn ipinnu rẹ, mejeeji awujọ ati itan-akọọlẹ, itan-akọọlẹ ati itan-akọọlẹ, lati de ominira ati jade kuro ni iha naa. julọ withers.
Nitorinaa, ti o ba jẹ nkan ti o wuyi nipa iwunilori, o jẹ agbara rẹ lati ṣafihan fun wa ohun ti a gbagbọ pe o pe tabi pe o tọ, lati ṣafihan awọn iye ti eyiti a lero idanimọ ati lati fun wa ni awọn amọ nipa awọn ihuwasi lati tẹle.
Bí ó ti wù kí ó rí, tí ìgbóríyìn kò bá mú wa ṣiṣẹ́, tí kò bá mú kí a ṣe àwọn iṣẹ́ akíkanjú kékeré wọ̀nyẹn, gẹ́gẹ́ bí ìrànwọ́ fún àwọn ènìyàn tí ó yí wa ká, nígbà náà ìgbóríyìn di a. agbegbe itunu ninu eyiti a nrẹwẹsi ja bo sinu awọn ti o rọrun ijosin oriṣa eyiti Erich Fromm ti kilọ fun wa tẹlẹ.
Awọn orisun:
Marino, G. (2022) Kini idi ti Kierkegaard gbagbọ pe o jẹ ọlẹ lati ṣe ẹwà awọn akikanju iwa wa. Ninu: Psyche.
Collin, D. (2021) Akikanju iwa ni ibamu si Kierkegaard: jẹ otitọ si ararẹ. Revue d'éthique et de théologie morale; 132 (4): 71-84.
Zimbardo, P. (2011) Kini Ṣe Akikanju? Ni: Greater Good Magazine.
Ẹnu ọna Awọn akikanju iwunilori jẹ ki a ni rilara eniyan ti o dara julọ, ṣugbọn ko yipada ohunkohun, ni ibamu si Kierkegaard akọkọ atejade Igun ti Psychology.
