Misy angano miely patrana izay henontsika rehetra indraindray, indrindra rehefa mandalo fotoan-tsarotra isika: izay tsy mahafaty anao, dia manatanjaka anao. Tsy isalasalana fa ny ny niatrika an'izany izany dia miorina amin'ny andrin'ny traikefa sarotra, ireo izay manery antsika hampivelatra hery izay noheverinay fa tsy ananantsika na manosika antsika mihoatra ny fetra.
Saingy ny faharetana azo avy amin'ny toe-javatra sarotra dia zavatra iray, ny iray hafa dia ny fiantraikany ara-tsaina mety hitranga amin'ny tranga mampalahelo. Raha ny marina, ny fanadihadiana vaovao dia nanambara fa ny traikefa mampalahelo dia tsy mampatanjaka antsika foana. Indraindray ny mifanohitra amin’izany no mitranga.
Izay tsy mamono anao dia tsy mampatanjaka anao foana
Ny fanadihadiana natao tao amin'ny Oniversiten'i Texas dia nanadihady angon-drakitra avy amin'ireo tafavoaka velona tamin'ny fiovan'ny toetr'andro maherin'ny 1.200 nandritra ny roapolo taona. Hitany fa nihena ny sain’ny olona rehefa niharan’ny loza voajanahary sy ny toetr’andro mahery vaika izay nanova tanteraka ny fiainany.
Ireo psikology ireo dia nanaraka ireo olona niaina rivo-doza, tondra-drano, hain-tany, ririnina mahery vaika, ary lozam-pifamoivoizana tao amin'ny faritr'i Houston teo anelanelan'ny taona 2000 sy 2020. Nanatsoaka hevitra izy ireo fa ny fitenenana taloha hoe "izay tsy mahafaty anao no mahatonga anao hatanjaka kokoa" tena marina. Raha ny marina, ny fahasalaman'ny saina dia mijaly bebe kokoa noho ny fiantraika mitambatra avy amin'ny tranga mampalahelo. Amin'ireny tranga ireny, dia mihena be ny fahasalamana ara-tsaina.
Nisy fanadihadiana mitovy amin'izany natao tao amin'ny Brown University tonga tamin'ny fanatsoahan-kevitra mitovy. Taorian'ny famakafakana ny zavatra niainan'ny olona talohan'ny sy taorian'ny niainany ny horohorontany fahenina mahery indrindra voarakitra tao Shily, ireo mpikaroka dia nahita fa ireo izay niaina zava-nitranga mampalahelo teo aloha, toy ny fahafatesan'ny olon-tiana, dia mety hiteraka olana ara-pahasalamana.
Amin'ny ankamaroan'ny toe-javatra, ny toe-javatra mampalahelo dia miteraka fihetseham-po nianatra tsy fahampiana izay mahatonga ny olona ho mora tohina amin'ity tranga ratsy manaraka ity. Ny fiatrehana ny trangan-javatra mampalahelo dia tsy antoka fa tsy hisy intsony ny zavatra tahaka izao. Raha miverimberina matetika ireo toe-javatra mampahatahotra ireo ka tsy mandray azy ireo isika na mandresy ny fiantraikany, dia mety hanimba ny fahasalamantsika ara-tsaina izany. Manampy sy manimba ny fifandanjana ara-pihetseham-pontsika ny trauma miverimberina.
Raha fintinina, ny toe-javatra mampahory mafy tamin'ny lasa, niaina tsirairay na iombonana, dia mety hahatonga antsika ho mora voan'ny trauma ary mampitombo ny mety hisian'ny aretina ara-tsaina, toy ny fahaketrahana, ny tebiteby, ny adin-tsaina aorian'ny trauma na ny fiankinan-doha.
Ahoana no hiarovana ny tenantsika amin'ny fiantraikan'ny zava-nitranga mampalahelo?
Ambonin'ny zava-drehetra, zava-dehibe ny manavaka ny toe-javatra mampiady saina azo fehezina amin'ny traikefa mampalahelo izay tsy ho vitantsika. Ny adin-tsaina azo fehezina amin'ny ankapobeny dia tsy dia henjana loatra, izay mamela antsika hampihatra paikady fiadiana samihafa hitantana ny toe-javatra, tsy mihoatra ny fahaizantsika. Ireo toe-javatra ireo dia mety manana tanjaky ny fitomboana lehibe satria manery antsika hanao izany Mialà amin'ny faritra mampionona ary amin'izay fotoana izay ihany koa dia tsy miteraka alahelo mafy izy ireo.
Amin'ny lafiny iray, ny toe-javatra mampivarahontsana izay tsy azontsika fehezina dia matetika miharihary kokoa, toy ny fanolanana, ady na loza voajanahary. Ireo trangan-javatra ireo dia tsy vitan'ny hoe manaitra antsika fotsiny, fa afaka manafoana ny fahafahantsika miatrika izany mihitsy aza, miteraka fihenjanana ara-pihetseham-po avo lenta izay manohintohina ny fahasalamantsika ara-tsaina ary manozongozona ny fomba fijerintsika izao tontolo izao sy ny rafi-pinoana. Ireo karazana trangan-javatra mampalahelo ireo dia manana hery manimba lehibe kokoa, mila fotoana bebe kokoa isika mba hamerenana ary mety mila fanampiana ara-tsaina.
Na izany na tsy izany, zava-dehibe ny mitadidy fa rehefa misy zavatra tsy mety dia mirona hino isika fa ny zavatra niainana maharary dia hanome aingam-panahy hanana faharetana ary hanampy antsika ho tsara kokoa na ho matanjaka kokoa. Nandritra ny taona voalohany nisian'ny areti-mifindra, ohatra, dia nihevitra izahay fa "hivoaka matanjaka izahay", saingy tsy izany no izy.
Tokony ho fantatsika fa tsy ny toe-javatra mampalahelo no manova sy manatanjaka antsika, fa ny fomba iatrehantsika izany. Ny fijaliana dia tsy karazana fahazavana fotsiny. Raha tiantsika hisy dikany ny fanaintainantsika, izay mety hampisondrotra izany amin'ny fomba iray, dia tsy maintsy ataontsika antoka fa hahita ny dikany isika ary tsy hanaiky ny fijaliana miandry fanambarana mistika.
Tsy afaka mandositra ny traikefa mampalahelo sasany isika ary matetika tsy afaka miaro tena amin'ny ratram-po ara-pihetseham-po, saingy afaka miezaka foana isika hahita ny dikany ao anatin'izy ireo mba hampidirana azy ireo amin'ny fitantarana ny fiainantsika ary hisoroka azy ireo tsy hanimba ny fahasalamantsika ara-tsaina.
Loharano:
Sansom, GT et. Al. (2022) Ny fiantraikan'ny loza mitatao amin'ny fahasalamana ara-tsaina ao Houston, TX. Loza voajanahary; 111: 2809-2818.
Fernandez, CA et. Al. (2020) Fanombanana ny fifandraisana misy eo amin'ny adin-tsaina ara-tsaina sy ny faharetana ara-tsaina eo amin'ireo tra-boina Shiliana. BJ Psych; 217 (5).
Ny fidirana Tsy manatanjaka antsika foana ny traikefa mampalahelo se Público populaire de Korneran'ny Psycholojia.
