Yn y gymdeithas cynhyrchiant a pherfformiad, yr un sy'n dweud wrthym mai "arian yw amser" ac mae angen i ni wneud y gorau ohono, mae'n anodd bod ar eich pen eich hun, breuddwydio am y dydd, gadewch i'ch meddwl grwydro'n ddibwrpas, ymlacio neu ymgolli'n ddwfn i mewn. ein byd mewnol.
Mae Dolce far niente yn aml yn cael ei ystyried yn wastraff amser anfaddeuol, moethusrwydd na ddylem ei ganiatáu i ni ein hunain – y teimlwn yn euog amdano’n aml – neu hyd yn oed ddod i’w uniaethu â diogi neu ddifaterwch. Ond mae treulio amser ar ein pennau ein hunain gyda'n meddyliau yn fuddiol i'n lles ac nid yw hyd yn oed yn brofiad mor annymunol ag y tybiwn.
Nid yw bod ar eich pen eich hun gyda chi'ch hun mor ddiflas ac annymunol ag y dychmygwn
Yn 2014, gofynnodd ymchwilwyr ym Mhrifysgol Virginia gwestiwn syml i grŵp o bobl: A fyddai'n well gennych chi fod wedi diflasu neu deimlo poen? Dewisodd y rhan fwyaf gael sioc drydan ysgafn yn hytrach nag eistedd gan wneud dim byd mewn ystafell am 15 munud.
Tystia y canlyniadau hyn i'n hanesmwythder yn ngwyneb diflastod a'r posibilrwydd o fod ar ein pennau ein hunain. Ond nawr mae seicolegwyr ym Mhrifysgol Reading wedi darganfod nad yw'r profiad mor ddiflas nac mor annymunol ag y mae'r rhan fwyaf o bobl yn ei ddychmygu.
Mewn un astudiaeth, dywedasant wrth gyfranogwyr y byddent yn cymryd rhan mewn arbrawf i brofi eu prosesu gwybyddol wrth aros. Yna gofynnwyd iddynt eistedd mewn ystafell am 20 munud heb unrhyw ysgogiadau allanol.
Cyn yr aros hwnnw, roedd yn rhaid i gyfranogwyr ragweld faint y byddent yn mwynhau eu hamser yn aros a faint o ddiddordeb neu ddiflas fyddai ganddynt. Ar ddiwedd yr 20 munud, gwerthuswyd eu profiad gwirioneddol. Yn ddiddorol, dywedodd pobl eu bod yn cael mwy o hwyl ac yn teimlo mwy o ddiddordeb a llai o ddiflastod nag yr oeddent yn ei ddisgwyl.
Ailadroddodd yr ymchwilwyr yr arbrawf mewn gwahanol gyd-destunau a chyda gwahanol gyfnodau aros. Mewn un, er enghraifft, dywedasant wrth gyfranogwyr y byddent yn cael eu neilltuo i'r amod "meddwl yn unig" neu "ddarllen y newyddion", lle gallent bori trwy bapurau newydd.
Yn ôl y disgwyl, roedd y cyfranogwyr yn meddwl y byddai cyflwr darllen y newyddion yn fwy dymunol a deniadol na meddwl yn unig, felly o gael y cyfle, dewiswyd y sefyllfa honno. Fodd bynnag, dywedodd pobl a oedd ar eu pen eu hunain eu bod eto wedi mwynhau'r profiad yn fwy na'r disgwyl, tra nad oedd y rhai a ddarllenodd y newyddion yn dangos unrhyw wahaniaeth arwyddocaol rhwng mwynhad gwirioneddol a mwynhad disgwyliedig.
Treuliwch fwy o amser ar eich pen eich hun gyda ni ein hunain
Mae’r ffaith ei bod yn well gan y mwyafrif helaeth o bobl ddarllen y newyddion yn awgrymu ein bod yn osgoi treulio amser ar ein pennau ein hunain gyda’n meddyliau, yn bennaf oherwydd ein bod yn goramcangyfrif pa mor ddiflas neu annymunol y gall fod.
Fodd bynnag, efallai y bydd y profiad gwirioneddol o eistedd ar ein pennau ein hunain gyda'n meddyliau yn llawer mwy dymunol nag yr ydym yn ei feddwl. Mewn gwirionedd, dylem ofyn i ni'n hunain pam nad ydym am fod ar ein pennau ein hunain gyda'n meddyliau. Ydyn ni'n ofni diflasu? Ydyn ni'n poeni bod meddyliau ymwthiol yn achosi pryder? Efallai ein bod yn ofni nad oes gennym unrhyw beth diddorol i feddwl amdano? Neu efallai ein bod ni wedi anghofio sut beth yw bod gyda ni ein hunain?
Ar hyn o bryd, mae hollbresenoldeb y Rhyngrwyd yn ein gwthio i fod yn sylwgar bob amser i ysgogiadau allanol. Mae ein meddwl bob amser yn brysur, felly mae tynnu'n ôl i mewn iddo'i hun yn dod i ben yn brofiad anarferol. Ond mae treulio amser ar eich pen eich hun yn hanfodol i archwilio ein hunain a'r byd heb y pwysau a'r dyfarniadau y mae eraill yn eu gosod arnom.
Mae bod gyda ni ein hunain yn gallu bod yn brofiad sy’n rhoi llawer o ryddhad oherwydd rydyn ni’n rhyddhau ein hunain o’r pwysau i wneud rhywbeth, siarad â rhywun, cynllunio… Yn lle poeni am anghenion, diddordebau a barn pobl eraill, gallwn ganolbwyntio arnom ein hunain. Mae gennym ni'r gallu i edrych i mewn i ofyn i ni'n hunain beth rydyn ni ei eisiau mewn gwirionedd neu hyd yn oed sut ydyn ni.
O ganlyniad, mae cymryd peth amser i fod gyda ni ein hunain yn allweddol i dwf a datblygiad personol. Mae’r amser hwnnw ar ei ben ei hun hefyd yn gyfle i’n meddyliau grwydro, dod o hyd i atebion gwreiddiol, dychmygu posibiliadau newydd ac, wrth gwrs, cymryd hoe o’r clebran o’r tu allan.
Mae’r amser hwnnw a dreulir ar ein pen ein hunain yn foment i ailddarganfod ein hunain ac ailfeddwl ein lle yn y byd, ond hefyd i fyfyrio ar yr un byd hwnnw. Heb y munudau hynny gyda'n meddyliau rydym yn syml yn dod yn awtomatons sy'n gadael eu hunain yn cael eu cario i ffwrdd gan amgylchiadau, dail chwythu gan y gwynt o emosiynau a cheisiadau allanol. Yn yr achos hwn, efallai pan fyddwn ar ein pennau ein hunain o'r diwedd, nad ydym bellach yn adnabod ein hunain neu nad oes gennym yr amser mwyach i newid cwrs ein bywydau.
Ffynonellau:
Hatano, A. et. Al. (2022) Meddwl am feddwl: Mae pobl yn tanamcangyfrif pa mor bleserus ac atyniadol yw aros. Journal of Arbrofol Seicoleg; 151 (12): 3213-3229.
Wilson, TD et al. (2014) Meddyliwch: Heriau'r meddwl sydd wedi ymddieithrio. Gwyddoniaeth; 345:75-77.
Y fynedfa Rydym yn tanamcangyfrif pa mor dda yw treulio amser ar ein pennau ein hunain gyda ni ein hunain ei gyhoeddi gyntaf yn Cornel Seicoleg.
